जीन

{ jīna }

हिन्दी (hindi) WN

noun  गुणसूत्र पर किसी निश्चित स्थान पर स्थित रहने वाली आनुवंशिकता की एक मूलभूत इकाई   Ex. आनुवंशिक लक्षण जीनों के जोड़ों द्वारा नियंत्रित होते हैं ।

HOLO COMPONENT OBJECT:

गुणसूत्र

ONTOLOGY:

शारीरिक वस्तु (Anatomical) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

पित्रैक

Wordnet:

kas جیٖن , فٮ۪کٹر

mal ജീൻ

mar जनुक

ori ଜୀନ୍

urd جین , مورثہ

See : ज़ीन, जीन्स, जीन्स

कोंकणी (Konkani) WN

noun  रंगाणूचेर खंयच्याय खास सुवातेर आसपी आनुवंशिकतायेची एक मुळभूत इकाई   Ex. आनुवंशिक लक्षण जिनांच्या सांद्यानी नियंत्रत जाता

HOLO COMPONENT OBJECT:

रंगाणू

ONTOLOGY:

शारीरिक वस्तु (Anatomical) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

hin जीन

kas جیٖن , فٮ۪کٹر

mal ജീൻ

mar जनुक

ori ଜୀନ୍

urd جین , مورثہ

noun  एके तरेचो सोरो   Ex. एकलो विदेशी जीन पिता

ONTOLOGY:

पेय (Drinkable) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

kas جِن

mal ജിന്‍

mar जिन

san जिनमद्यम्

urd جن

See : तिर्थंकर

A dictionary, Marathi and English

A saddle. Esp. understood of the European saddle.

Aryabhushan School Dictionary

n m  A saddle.

मराठी (Marathi) WN

noun  एक प्रकारचे, विलायती चामड्याचे खोगीर   Ex. त्याने घोड्याच्या पाठीवर जीन कसले.
See : खोगीर, जनुक

महाराष्ट्र शब्दकोश

 पु. भूत . जिंद , जिन पहा . दिलीरखानाच्या अंगांत कोणी जीन शिरून बोलत आहे . - सूर्यग्र ९० . [ इं . ]
वि.  म्हातारा ; वृध्द ; जीर्ण . कैसा जिंकावा हो करूनि बळें आहवा युवा जीनें । - मोभीष्म ४ . ९ . [ सं . जीर्ण + प्रा . जिण्ण ]
 न. खोगिराचा एक प्रकार . विशेषत : विलायती चामडयाचें खोगीर ; पलाण . जडीत जीन तया पृष्टीं । - मुसभा १४ . ७८ . [ फा . झीन ]
 न. कापडाची एक जात . - मुंव्या १२३ .
०खोड  न. खोगिरावर बसणार्‍याच्या सुरक्षिततेसाठीं केलेला टेका , आधार .
०गर  पु. चामडयाचें काम करणारी एक जात व तींतील व्यक्ति . हे लोक . खोगीर , लगाम , कातडी पट्टे , तोफ - बंदुकीचें कातडीसामान , बाहुल्या , खेळणीं वगैरे करतात . [ फा . झीनगर ; तुल० सं . अजिनकार ]
०गरी वि.  १ जीनगरासंबंधी . २ जिनगरानें केलेलें ( सामान ). - स्त्री . जिनगराचा धंदा , कसब .
०तुकडा  पु. न्हाव्याच्या धोकटींतील वस्तरे ठेवण्याचा बुरणुसाचा तुकडा .
०पाठक वि.  सर्व रंग एक सारखा व फक्त पाठ पांढरीं असणारा ( घोडा - हा अशुभ असतात ). - अश्वप १ . १०१ . [ जीन + फटक ]
०बंद  पु. जीन आवळण्याची दोरी ; पट्टा . - वि . खोगीर वगैरेकसून तयार .
०बंदी  स्त्री. १ कूच करण्याची तयारी ; मुस्तेदी . शिंद्याच्या लष्करांत आवई पडली त्याजवरून तेथें दोन प्रहरांच जीनबंदी जाहली . - ख ७ . ३४९८ . स्वारी ( मोहिमेंतील ) पंचगंगेच्या पाण्यावर जीनबंदीनिशी राहिली . - ख ९ . ४६७० . [ फा . ] बाजी - जीनबंदी पहा . शनवारांतून झुकत चालली केली हावद्यावर जीनबाजी । - पला ४ . १३ .

मराठी वाक्संप्रदाय - वाक्यप्रचार

जीन घर, जीन तख्त
घोड्यावरील जीन हेच घर व सिंहासन. नेहमी सज्‍ज. गायकवाड घराण्याचे हे ब्रीदवाक्‍य आहे. ‘‘जाणता सकळ ब्रीदवाक्‍य तुमचे-’जीन घर जीन तक्‍त’ साचे.’’-काव्यकिरीट, पृ. १०५.

नेपाली (Nepali) WN

noun  घोडा, ऊँट आदिको पिठिउँमा बाँध्ने गद्दी   Ex. उसले घोडाको जीन झिकेर तल राख्यो

ONTOLOGY:

मानवकृति (Artifact) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

काठी

Wordnet:

bd गादि

ben জিন

guj જીન

hin ज़ीन

kok खोगीर

mal പര്യാണം

mar खोगीर

mni ꯁꯥꯕꯟ

ori ଜୀନ

pan ਕਾਠੀ

san पर्याणम्

tam சேனம்

tel గుర్రపుజీను.

urd زین , کاٹھی , پالان چارجامہ

A Sanskrit English Dictionary

जीन  mfn.  mfn. ( [Pāṇ. 8-2, 44; 6-4, 2]; [Kāś.]) old, aged, [L.]
जीन  n.  n. a leather bag (‘woollen cover’ [Jain.] Sch.), [Mn. xi, 139] ( जील, [Gaut. xxii]; जाल Sch.)

The Practical Sanskrit-English Dictionary

जीन [jīna] a.  a. [ज्या-क्त संप्रसा˚ दीर्घः] Old, aged, decayed.
-नः   A leather bag; जीनकार्मुकबस्तावीन् पृथग् दद्याद्विशुद्धये [Ms.11.139.]

Shabda-Sagara

जीन  mfn.  ( -नः-ना-नं) Old, aged.
E. ज्या to become old, क्त affix, deriv. irr.

ROOTS:

ज्या क्त