उपचर्

{ upacar }

A Sanskrit English Dictionary

उप-√ चर्    P. -चरति, to go towards, come near, approach, [RV. vii, 46, 2]; [TS. v, 7, 6, 1]; [ŚBr.]; [R.];

to come near, wait upon, serve, attend, assist, bear a hand, [ŚBr.]; [MBh.]; [Mṛcch.]; [Daś.] &c.;

to approach, set about, undertake, perform, [TS. iii, 1, 6, 1]; [ŚBr.];

to attend on (a patient), physic (a person), treat, tend, nurse, [Suśr.]; [Pañcat.];

to use figuratively or metaphorically, apply figuratively (generally Pass. -चर्यते), [VarBṛS.]; [Sāh.]; [Sarvad. &c.]

ROOTS:

उप √ चर्

The Practical Sanskrit-English Dictionary

उपचर् [upacar]   1 [P.]
   (a) To serve, wait or attend upon; गिरिशमुपचचार [Ku.1.6;] निमित्तज्ञान् [K.64;] [Ms.3.193,] 4.254; सममुपचर भद्रे सुप्रियं चाप्रियं च [Mk.1.31;] [K.326.] (b) To honour, worship; प्रतिमाः पूजासत्कारेणोपचर्यन्ते [K.4,323;] [V.3.]
   To treat, deal with, act towards; entertain; मित्रत्वेन उपचरितस्य [Dk.71] treated as a friend; भोजनादिना मामुपाचरत् 77,117; तां प्रियसखीमिवोपाचरत् 134; उपाचरत् कृत्रिमसंविधाभिः [R.14.17] honoured or entertained; 5.62; स्थाने इयं देवीशब्देनोपचर्यते [V.3.] honoured with the title of queen. तत्रभवन्तो युवत्वेनोपचर्यमाणाः प्रीता भवन्ति [Mbh. IV.1.163.]
   To attend on (as a patient), treat, tend, nurse; यत्नादुपचर्यताम् [Ś.3;] मन्त्रवादिभिरुपचर्यमाणः [Pt.1.]
   To approach, go towards.
   To undertake, begin (mostly Vedic in these senses). -pass. To be used figuratively or metaphorically, be applied figuratively to any one (with loc.); तस्माच्चेतनवदुपचर्यते Ś. B.; पर एवात्मा बालैः शारीर इत्युपचर्यते ibid; कालोऽयं द्विपरार्धाख्यो निमेष उपचर्यते Bhāg.; भुक्ता ब्राह्मणा इत्यत्र अन्नस्य भुक्तत्वं ब्राह्मणेषूपचर्यते Malli. on [Ki.1.1.;] [Bṛi. S.5.15;] प्रत्यासत्त्या उपचर्य योज्यते [K. P.]