स्वामी समर्थ सप्तशती - अध्याय आठवा

श्री गणेशाय नम: । ऊँ दत्त परब्रह्माय स्वाहा ।
श्री ब्रह्मचैतन्य । गोंदवलेकर महाराज । नववे वर्षी घेत । आशीर्वाद समर्थांचा ॥१॥
रामकृष्ण परमहंस । स्वामी दर्शन देती त्यांस । ब्रह्मचारी लोकनाथांस । सिध्दपदी बैसविले ॥२॥
विष्णुबुवा ब्रह्मचारी ।वृत्ती ब्रह्मतदाकारी । श्री समर्थ लीलाधारी । नाना लीला करिती ते ॥३॥
काळबुवा पुण्यात । साटम सावंतवाडीत । रांगोळी महाराज वेंगुर्ल्यात । ऐसे शिष्य तयांचे हो ॥४॥
ताजुद्दीनबाबा नागपुरात । साईबाबा शिर्डीत । सीतारामबाबा खर्डीत । ऐसे शिष्य तयांचे हो ॥५॥
ऐसा स्वामी समर्थ । सदैव राही लीला करीत । तयांचे चरित्र अद्‍भुत । कोणी कैसे वर्णावे ॥६॥
गोविंदराव नामे भक्त । असे व्याधीने पीडित । गाणगापुरी सेवा करीत । होता पाहा तेधवा ॥७॥
त्यासी दृष्टांत होत । जावे अक्कलकोटात । स्वामी समर्थ श्री दत्त । कलियुगी पाहा अवतरले ॥८॥
ऐसा होई दृष्टांत । मग येई अक्कलकोटात । कृपा स्वामींची होत । व्याधी जाई निघोनिया ॥९॥
मल्हारराव गायकवाड । बडोद्याचा राजा असत । श्री स्वामीसी विनवीत । यावे बडोद्यासी म्हणोनिया ॥१०॥
स्वामी काही न बोलत । राजा दानधर्म करीत । सुवर्ण रौप्य अर्पित । प्रसन्न करण्या स्वामींसी ॥११॥
प्रयन्त करी बहुत । परी स्वामी न जात । निराश होऊनी परतत । बडोद्यासी माघारा ॥१२॥
जाऊनी दरबार भरवीत । विडा तेथे ठेवीत । म्हणे जो कोणी स्वामींसी आणीत । त्यासी जहागीर देईन मी ॥१३॥
एक विडा उचलीत । म्हणे मी स्वामींसी आणीत । ऐसे म्हणोनी येत। अक्कलकोटा माझारी ॥१४॥
येऊनी अक्कलकोटात । स्वामीसी धन अर्पित । सेवका अन्नदान करीत । प्रसन्न करण्या स्वामींना ॥१५॥
मग हळूच पुसत । चला म्हणे बडोद्यात । स्वामी काही  न बोलत । उगेच राहती बैसोनिया ॥१६॥
एक महिना राहत । प्रयत्न करी बहुत । अंति निराश होत  । जाई परतोनी माघारा ॥१७॥
ऐसे अनेक दरबारी । करिती अक्कलकोटी वारी । बडोद्यास न्यावे अंतरी । हेतू धरोनी येती ते ॥१८॥
प्रतिवर्षी प्रयत्न करीत । विडा उचलोनी येत । अंति निराश होत । ऐसे पाहा होतसे ॥१९॥
राजा दरबार भरवीत । आणि विडा ठेवीत । सर्व दरबार्‍यांसी म्हणत । श्रोते तुम्ही अवधारा ॥२०॥
स्वामी समर्थ भगवान । येथे आणावे म्हणोन । बहुत वर्षे प्रयत्न करोन । निराश आम्ही जाहलो ॥२१॥
जो कोणी समर्थांस । घेऊन येईल बडोद्यास । मोठी जहागिरी त्यास । देऊ आम्ही निश्चये ॥२२॥
ऐसे जाहीर करत । तात्यासाहेब उठत । मी आणतो समर्थांस । म्हणोनी विडा उचलला ॥२३॥
राजासी आनंद होत । द्रव्य देई बहुत । अक्कलकोटासी पाठवीत । लव्याजम्यासहित हो ॥२४॥
तात्यासाहेब अक्कलकोटासी येत । सेवकासी अन्न वस्त्र देत । चोळाप्पासी द्रव्य देत । सुंदराबाईसी तैसेची ॥२५॥
सेवका ऐसे वश करीत । सर्व सेवक स्वामींसी म्हणत । तात्यासाहेब खरा भक्त । जाऊ आपण बडोद्याला ॥२६॥
करावया स्वामीसी प्रसन्न । नित्य करी अन्नदान । गरिबांसी वस्त्रदान । स्वामी हस्ते करीत असे ॥२७॥
चार मास ऐसे चालत । परी स्वामी न काही बोलत । म्हणोनी चोळाप्पासी म्हणत । तात्यासाहेब अवधारा ॥२८॥
स्वामींसी घेऊनी सांगात । जर बडोद्यासी तुम्ही चलत । जहागिरी देईन तुम्हाप्रत । दहा हजार रुपयांची ॥२९॥
ऐकोनी ऐसी मात । चोळाप्पासी लोभ सुटत । येवोनिया स्वामीप्रत । हात जोडोनी विनवितो ॥३०॥
स्वामी तुम्ही बडोदा चलत । मज मोठी जहागिरी मिळत । ऐकोनी स्वामी म्हणत । नाही भक्ती तेथवरी ॥३१॥
भक्ती नसता भगवंत । कैसा जाईल तेथ । ऐकोनी निराश होत । तात्यासाहेब  तेथवरी ॥३२॥
तात्या आणि सर्व भक्त । बैसोनी विचार करीत । श्री स्वामींसी बडोद्यास । न्यावे कैसे उचलोनी ॥३३॥
सर्व मिळोनी ठरवीत । स्पेशल ट्रेन करावी म्हणत । स्वामींसी घालोनी मेण्यात । ट्रेनमध्ये ठेवावे ॥३४॥
ऐसे करिता अकस्मात । स्वामी काही करु न शकत । ट्रेन सरळ थांबत । बडोद्यासी जाऊनिया ॥३५॥
ऐसा विचार ठरवत । भाडयाने रेल्वे ठरवत । स्वामींनी बैसावे मेण्यात । म्हणोनी प्रार्थिती स्वामींना ॥३६॥
स्वामी चला राजवाड्यात । चला स्वामी खास बागेत । स्वामींनी बसावे मेण्यात । म्हणोनी पाहा ते विनविती ॥३७॥
परी स्वामी टाळत । न बैसती पालखीत । ऐसे चार दिवस जात । काय करावे कळेना ॥३८॥
एकदा बैसता पालखीत । नेऊ रेल्वे स्टेशनात । ऐसा विचार करीत । सेवक तेथे बैसले ॥३९॥
चोळाप्पा स्वामींसी विनवीत । बाळाप्पाही स्वामींसी म्हणत । सुंदराबाईही सांगत । बसा पालखीत म्हणोनिया ॥४०॥
ऐसे गेले चार दिवस । काय आले समर्थ मनास । जाऊनी बसले पालखीत । भक्त उचलती  पालखी ॥४१॥
पालखी उचलोनी त्वरित । पळत रेल्वे स्टेशन गाठत । स्टेशन जव जवळ येत । मेणा हलका लागतसे ॥४२॥
म्हणूनी भूमिवरी ठेवीत । पडदा उघडोनी पाहत । स्वामी अदृश्य होत  । पाहोनी विस्मय सर्वांना ॥४३॥
अदृश्य होऊनी समर्थ  । कोठे गेले न कळत । म्हणोनी सर्व दु:ख करीत । काय करावे कळेना ॥४४॥
एक पोस्टमन इतक्यात । जेऊर गावाहूनी येत । तो सांगे सेवकाप्रत । स्वामी तिकडे आहे ती ॥४५॥
येथोनी दोन मैलांवर । जेऊर गावच्या वाटॆवर । समर्थ एका शिळेवर । बैसलेले पाहिले मी ॥४६॥
ऐसे भक्ता सांगत । भक्त जाती धावत । पाहोनी स्वामींसी तेथ । क्षमा मागती सर्वही ॥४७॥
बैसवोनिया पालखीत । अक्कलकोटासी आणीत । तात्यासाहेब बडोद्यास । निराश होवोनी जातसे ॥४८॥
अनेक ऐसे प्रयत्न करीत । परी स्वामी बडोद्यास न जात । ऐसा स्वामी समर्थ । राजासही मानीना ॥४९॥
दरबारी यशवंतराव । त्यासी पाठवी मल्हारराव । बडोद्यासी चलावे । म्हणोनी प्रार्थी स्वामींना ॥५०॥
त्यासी पाहता क्रोधित । होती समर्थ अकस्मात । ‘बेड्या ठोका ’ म्हणत । समर्थ तेव्हा जोराने ॥५१॥
तिसरे दिवशी हूकूम येत । जाई बडोद्यासी परत । ‘ बेड्या हाती पडत । शिक्षा त्यासी होतसे ॥५२॥
ऐसा स्वामी समर्थ । सद्‍भक्ता हवे ते देत । मग्रुरा दंड करीत । ऐसा महिमा तयाचा ॥५३॥
वटवृक्ष नव्हे कल्पवृक्ष । आजही तेथे साक्ष देत । परब्रम्ह दत्त प्रत्यक्ष । अक्कलकोटात राहिला ॥५४॥
दत्तात्रेयाचे दर्शनार्थ । एक साधू तप करीत । द्त्त तयासी सांगत । अक्कलकोटात आहे मी ॥५५॥
ऐसा आदेश होता प्राप्त । साधू निघाला चालत । बहुत प्रवास करीत । अक्कलकोटी पोचला ॥५६॥
येता साधू दर्शनार्थ । स्वामी उभे राहत । तीन शिरे सहा हात । दर्शन देती तयाला ॥५७॥
पूर्णब्रह्म दत्तात्रेय । ऐसे स्वामींचे स्वरुप होय । साधू होई तन्मय । पाहोनी लीला स्वामींची ॥५८॥
जन्मांध सूरदास भक्त । होता व्दारकेत राहत । श्री स्वामी समर्थ । दर्शन देती तयालागी ॥५९॥
तयासी दिव्यदृष्टी देत । मीच कृष्ण म्हणोनी सांगत । सदेहाने सांप्रत । अक्कलकोटी आहे मी ॥६०॥
भुर्‍याबुवा व्दारकेत । द्त्त दर्शनार्थ तप करीत । स्वामी समर्थ दर्शन देत । एके दिनी तयालागी  ॥६१॥
मस्तकी वरदहस्त ठेवीत । बुवा होती समाधिस्थ । ऐसी लीला अद्‍भुत । करिती समर्थ श्री स्वामी ॥६२॥
भुर्‍याबुवा गुजराथेत । समर्थांचा प्रचार करीत । लोक येती दर्शनार्थ । दूरदुरोनी स्वामीच्या ॥६३॥
ऐसा स्वामी समर्थ । ज्या जे हवे ते ते देत । कल्पवृक्ष तेथे असत । अक्कलकोटा माझारी ॥६४॥
कुलकर्णी नामे दत्तभक्त । उदरव्यथेने असे पीडित । गाणगापुरी मास सात । सेवा करीत राहिला ॥६५॥
त्यासी होई दृष्टांत । जरी परब्रह्म भेटत । व्याधी जाईल निश्वित । परब्रह्माच्या दर्शनाने ॥६६॥
होऊनिया जागृत । म्हणे परब्रह्म कोठे राहत । जे योग्यांसीही न भेटत । मजला कैसे भेटावे ॥६७॥
पुन्हा दृष्टांत होत । अक्कलकोटा जावे म्हणत । तेथे परब्रह्म साक्षात । स्वामी रुपे राहतसे ॥६८॥
अक्कलकोटा येई भक्त । पाहे परब्रह्म साक्षात । तत्‍क्षणी होई व्याधी मुक्त । ऐसा महिमा स्वामींचा ॥६९॥
त्याच्या लीला अनंत । कथा त्यांच्या अनंत । महिमा त्यांचा अनंत । कोणी कैसा वर्णावा ॥७०॥
॥ अध्याय आठवा ॥   
॥ओवी संख्या ७०॥
स्वामी एका हत्तीसमोर उभे आहेत व रागाने हत्तीकडे पहात आहेत व रागाने हात वारे करीत आहेत.