साक्षात्कार - अध्याय सातवा

श्रीएमन्माहुरगडनिवासायनम: ।
जयजयाची गुरुराया । रघुनाथस्वामी प्रतापवीर्या ।
कृपासिंधु करुणालया । धन्यधन्य तूं एक ॥१॥
तुझेनि देवासि देवपण । तुझेनि मायेंसि चळणवळण ।
स्थावर जंगम आदि करून । तुझे रूपीं रहाती ॥२॥
तुझिये रूपाचा अंतपार । पाहतां शिणला चतुर्वक्त्र ।
तवगुण वर्णितां फणिवर । सह्स्त्रमुखें शिणला ॥३॥
चारी वदती नेति नेति । साहींस न पवे तुझी स्थिती ।
कुंठित जाहलीसे मती । अठरांची वर्णितां ॥४॥
तूं अक्षयी आणि निर्विकार । क्षणेक होसी तूं साकार ।
दत्तात्रयादि चोवीस वार । घेसी अवतार स्वइच्छे ॥५॥
क्षणेक मानवी वेष धरून । जढमूढां करिसी उद्धरण ।
तोडोनिया मायाबंधन । मुक्त करिसी संसारीं ॥६॥
आतां श्रोतें होइजे सादर । चित्त करोनिया उदार ।
मागें बोलिलों कथासार । दत्तात्रय भेटले ती ॥७॥
एकाकार वृत्ति होऊन । खालीं उतरलों पर्वताहून ।
गोसावी यासी वर्तमान । झालें तितकें कथियेलें ॥८॥
ते म्हणती आम्ही एथ बसून । बहुत केलें तपालागून ।
आम्हांसी न झालें दर्शन । तुज कैचें होयासि ॥९॥
यद्यपि तुज झालें दर्शन । तरि काय सिद्धी घेतली मागून ।
त्यासी दाखवावी खूण । आम्हांलागीं ये काळीं ॥१०॥
तयासी वदलों मी उत्तर । निरामय तो दिगंबर ।
त्याजसी मायिक व्यवहार । बोलूं नये सर्वथा ॥११॥
सिद्धि सामर्थ्य आणि धन । आयुष्यातें बहु मागण ।
हें तों अवघें मायिक जाण । मागूं नये सर्वथा ॥१२॥
श्रीहरिगुणाचें वर्णन । सर्वांभूतीं एक पाहण ।
हेंचि मागोनी मागण । घेतलें म्या देवासी ॥१३॥
सद्गुरुनें कृपा करून । कवित्ववाणी दिधली जाण ।
आत्मज्ञानहि पूर्णपणें । पूर्वींच मज दीधलें ॥१४॥
आतां दत्तात्रय भेटून । आणखी दिधलें वरदान ।
कवित्ववाणी ब्रह्मज्ञान । वृद्धिकर होऊं का ॥१५॥
इतुकेंचि पुरे मजलागून । बहुत कासयासी मागण ।
वरकड प्राप्त दैवें कडून । होईळ तें तें होवो सुखें ॥१६॥
दत्तात्रयाचें प्रसादवसन । पादुका द्वयातें काढून ।
दाखविता झालों जाण । तया तपेश्वरासी ॥१७॥
तयांनीं ते खूण पाहून । ह्मणती रे तूं धन्य धन्य ।
श्रीगुरुप्रसाद पावून । कृपापात्र जाहलासी ॥१८॥
असो तयासी नमून । निघता झालों मी तेथून ।
कमंडलू तीर्थ करुनि स्नान । फळें भक्षण पैं केलीं ॥१९॥
रघुनाथगुरुचरण - स्मरण । करुनि केलेंसे प्रयाण ।
वाटे जाऊं काय उडून । पर लावूनि ये काळीं ॥२०॥
केव्हां पाहीन त्यांचे चरण । जो आनंदसिंधु करुणाघन ।
सर्वभूतीं कृपा समान । करित जसे सर्वदा ॥२१॥
जो सर्वयोगी यांचा राव । दगद्गुरु श्रीदत्तात्रय ।
तोहि जयाचे गुण गाय । धन्य धन्य ह्मणवोनि ॥२२॥
तेथें मानवीं बापुडीं । सह्रण रिघती तातडी ।
स्तुति करिती लवडासवडी । नवल काय तयाचें ॥२३॥
जो ब्रह्माचा आजा झाल । सर्वांतरीसे व्यापला ।
इंद्रहि जरि त्या शरण आला । नवल काय तयाचें ॥२४॥
ऐसा माझा गुरुराय । केव्हां पाहीन त्याचे पाय ।
मग अंतरीं सुचला उपाय । त्वरित जाणें होईसा ॥२५॥
तेथूनि उत्तम स्थळ पवित्र । अष्ट योजनें प्रभासक्षेत्र ।
समुद्रतटाकीं स्वतंत्र । ऐलतीरीं आहे पां ॥२६॥
तथवरी पायीं चालून । बैसावें वाहनीं जाऊन ।
होईल तिसरे दिनीं जाण । आपुलिया देशासी ॥२७॥
सवेंचि सद्गुरुचे चरण । दृष्टीसी पडतील जाण ।
ऐसा निश्चय ठरावून । निघता झालों तेथुनी ॥२८॥
घेतलें तुळशीशाम - दर्शन । जे कां द्वारका पुरातन ।
वृंदेचे वियोगें करून । भगवान तेथ लोळले ॥२९॥
हें रुक्मिणीनें पाहून । बहुत झाली क्रोधायमान ।
मग तेथूनिया रुसून । पर्वतावरी बैसली ॥३०॥
नहात असतां गेली उठून । ह्मणवोनिया पाणी ऊन ऊन ।
सात कुंडें उदक भरोन । अद्यापि असती ते स्थानीं ॥३१॥
वृंदेच्या स्मशानीं वहिली । तुळशी तेथें निर्माण झाली ।
तुळशी - शाम ऐसी बोली । तैंपासुनी बोलती ॥३२॥
घेऊनि विष्णूचें दर्शन । तप्तकुंडीं केलें स्नान ।
रखुमादेवीसी वंदून । निघता झालों सत्वरीं ॥३३॥
सौराष्ट्रदेश अवलोकून । झालें प्रभासासी येण ।
सोमनाथलिंग प्राचीन । दृष्टीलागीं पाहिलें ॥३४॥
त्रिवेणीचें केलें स्नान । श्रीकृष्ण झाले जेथ निधन ।
देह ठेविला तो ठिकाण । दृष्टीलागीं पाहिला ॥३५॥
सरस्वतीनें आपण । वडवाग्नी मुखीं धरून ।
सागरीं दिधला सोडून । तें अग्निकुंड पाहिलें ॥३६॥
यादव समग्र मिळून । पाळीचें शस्त्र करून ।
परस्परें पावलें निधन । तेंहि ठिकाण पाहिलें ॥३७॥
सवेंचि सोमनाथ - दर्शन । घेउनि सारिलें भोजन ।
जहाजीं बैसता झालों जाण । समुद्रामाजी जाऊनी ॥३८॥
तंव त्या जहाजवाल्यांनीं । माल भरला तिये ठिकाणीं ।
मनुष्य पुष्कळ बैसवोनि । वोझें बहुत पैं केलें ॥३९॥
वारे हळुचसे सुटले । ह्मणोनि जहाजातें लोटिलें ।
बंदरापासुनिया गेलें । योजन तेरा पर्यंत ॥४०॥
वायू नाहीं ऐसा झाला । जहाजास भार बहुत केला ।
प्रळयकाळ उभा ठेला । अकस्मात ते काळीं ॥४१॥
जहाज डगमगुनि वहिलें । सर्व बुडावयासि लागलें ।
शंखध्वनि करिती आवले । बुडालें बुडालें ह्मणवूनि ॥४२॥
रात्र झाली दोनप्रहर । निबिड पडलासे अंधार ।
झाला एकचि हाहा:कार । रांडा पोर आरडाती ॥४३॥
मी उभा ठाकोनि तये वेळीं । दिधली मोठियानें आरोळी ।
धावे धावे हो या काळीं । गुरूरघुनाथ स्वामीया ॥४४॥
तुवां भवसिंधूमाजी तारिलें । एथें दुसरें विघ्न आलें ।
तुज वाचुनिया वहिलें । कोणा आतां आठवूं ॥४५॥
सर्व दैवतें सोडून । जोडिले गुरु तुमचे चरण ।
आतां तुह्मांविण धावण । कोणासी धावा ह्मणावें ॥४६॥
मी भीत नाहीं आपुल्या मरणा । परि इच्छा राहिली आहे जाण ।
एकवेळा स्वामीचरणा । येवोनिया पहावें ॥४७॥
आतां लाविसी उशीर । तरी बुडालों आह्मीं समग्र ।
धावें धावे हो सत्वर । वायुरूपें करोनि ॥४८॥
ऐसें ह्मणोनि आक्रंदत । तंव एकाएकी अकस्मात ।
सुटला झुंजात मारुत । जहाज चाली लागलें ॥४९॥
तेव्हां बहुत आनंद झाला । सर्वांलागीं प्राण आला ।
गजेंद्राच्या आकांताला । श्रीहरी जेवि पावले ॥५०॥
तयापरी रघुनाथ गुरू । धावण्या धावले सत्वरू ।
तारुनिया पैलतीरु । पाववीलें सत्वरीं ॥५१॥
धन्य धन्य हो गुरुराय । उतराई मी होऊं काय ।
मजसि तारक तुझे पाय । सर्वापरी जहाले ॥५२॥
असो एक्या प्रहारामाझारी । जहाज लागलें येवोनि तीरीं ।
मुंबादेवीचिये क्षेत्रीं । येवोनिया राहिलों ॥५३॥
तेथुनि तिसरिये दिवशीं । येता झालों नाशकासी ।
येवोनिया मठापाशीं । सद्गुरुचरण पाहिले ॥५४॥
करोनिया साष्टांगनमन । उभा ठेलों हात जोडून ।
सप्रेमे भरोनिया नयन । कंठ दाटोनि पैं आला ॥५५॥
झाला बहुतचि आनंद । उचंबळला ब्रह्मानंद ।
सांडोनिया सर्व खेद । सुखरूप जहलों ॥५६॥
वाटे आजि उगवला सुदिन । पाहिले सद्गुरुचे चरण ।
आंगींचा सर्व गेला शीण । पायीं लीन होतांची ॥५७॥
सद्गुरु देउनि आशीर्वचन । बोलते झाले हास्यवदन ।
कार्य तुमचें परिपूर्ण । झालें काय सर्वही ॥५८॥
सांगितलें त्याप्रमाण । केलें होतें कीं साधन ।
श्रीदत्ताचें दर्शन । प्रत्यक्षपणें झालें कीं ॥५९॥
ऐसें बोलतां गुरुमूर्ती । मी वदता झालों तयाप्रती ।
स्वामीप्रसादाचीं ख्याती । सर्व झाली सफळता ॥६०॥
मग श्रीदत्ताचें प्रसादवसन । दुजा पादुकांचा जोड जाण ।
जो गिरनारीं दिधला दिगंबरान । तो स्वामीपाशीं ठेविला ॥६१॥
मग मी बोलता झालों वचन । स्वामी आशीर्वादाचें देण ।
त्याचें मुखानें महिमान । न सांगवे मजप्रती ॥६२॥
आज्ञा होईल तरी जाण । करोनी ग्रंथाचें लेखन ।
पायाप्रती निवेदन । वर्तमान करीन मी ॥६३॥
सद्गुरु तथास्तु म्हणून । आज्ञा देती मजलागून ।
करावें ग्रंथाचें लेखन । साक्षात्कार या नामें ॥६४॥
तो हा ग्रंथ वरदी जाण । केले सात अध्याय लेखन ।
जैसे सप्त समुद्र परिपूर्ण । ब्रह्मरसें भरियेले ॥६५॥
किंवा हे सप्तद्वीपें विशाळ । त्यावरि गुरुपादुका सुढाळ ।
कथाभाग अतिसोज्वळ । विराजमान शोभले ॥६६॥
किंवा ह्या सप्तपुर्‍या संपूर्ण । तेथें सद्गुरु दैवत आपण ।
कथाभाग हे तीर्थाटन । श्रवणद्वारें करावी ॥६७॥
श्रोते होऊनि सावधान । करावें यायचें मनन ।
जयासि आवडेल त्यानें । साधन ऐसें करावें ॥६८॥
सर्व प्राप्तीसी कारण । मुख्य सद्गुरुचे चरण ।
सगुण अथवा निर्गुण । रूप प्राप्ती व्हावया ॥६९॥
असो जो असेल अंतर्भूत । त्यानें पाहुनि गुरुसमर्थ ।
तयासी जावें शरणागत । आपुलें काज साधावया ॥७०॥
शके सत्राशें चवतिशीं । अंगिरा नाम संवत्सरासी ।
कार्तिक शुद्ध एकादशी । भानुवासर ते दिनीं ॥७१॥
गंगेचे तटाकीं जाण । सद्गुरु सांनिध्य बैसून ।
करूनिया आत्मचिंतन । ग्रंथ समाप्ति पैं केली ॥७२॥
दाखवोनि रूप सगुण । केला संशय निरसन ।
सर्वांभूतीं एकपण । अनुभवासी आणिलें ॥७३॥
ह्मणोनिया ग्रंथालागून । साक्षात्कार नामाभिधान ।
गुरूनें उपवनीं बैसून । स्वइच्छेनें ठेविलें ॥७४॥
आउट हाताचें रम्यस्थान । तेचिं सुंदर आनंदवन ।
षड चक्राचे बहु सघन । वृक्ष तेथें लागले ॥७५॥
घंटारवादि समग्र । दशनाद उठती वारंवार ।
तेचि कोकिळा सुस्वर । गायन करिती स्वच्छंदें ॥७६॥
हंसपक्षी तेजाकार । उंची बैसोनि वृक्षावर ।
सोहंभावाचा हुंकार । देवोनि सुखें डोलती ॥७७॥
सत्रावीचिये सरोवरीं । रघुनाथ पदकमळें साजिरीं ।
सुंदरसहस्त्र पत्राकारीं । स्वयंप्रकाश विकसलीं ॥७८॥
तेथें निरंजनरूपें भ्रमर । अनुभवआमोद वारंवार ।
सेवोनिया निरंतर । रुंझी करी पूर्णत्वें ॥७९॥
रघुनाथ आदि अंतीं जाण । रघुनाथ ग्रंथासी कारण ।
मृदंगरूपी निरंजन । वाजविला तयांनीं ॥८०॥
॥ श्री दिगंबरार्पणमस्तु ॥