चतुर्थ स्कंध - अध्याय तिसरा

श्रीगणेशायनमः । नृपम्हणबादनारायणा । आश्चर्यवाटेमाझेंमना । प्रल्हाद आणिनारायणा । युद्धकिमर्थजाहलें ॥१॥

नारीअथवाधन । हेंयुद्धासीकारण । निस्पृहशांतनारायण । रणकिमर्थतयाशी ॥२॥

प्रल्हादहीमहासंत । तपव्यासीकेवीझुंजत । अहंकारनोहेंगलित । तरीतेंतपकासया ॥३॥

व्याससांगेनृपती । कार्यकेवीकारणाप्रति । टाकूंशकेलनिश्चिति । विचारुनीपाहेपा ॥४॥

कायहेंशरीरजाण । अहंकारयाचेकारण । भूषणकार्यहेमकारण । पृथकरुपेंवसेंकेवीं ॥५॥

घटाचेकारणमाती । रजताकारणशुक्ति । जगाकारण अहंकृती । देहधारीसुटेकेवी ॥६॥

नरहरीविष्णुरुप । मारिलाहिरण्यकश्यप । प्रल्हादकेलाभूप । पाताळीचाविष्णूनें ॥७॥

भ्रुगूचापुत्रच्यवन । करीतसेरेवास्नान । महाविषेनलाओढून । पाताळाशींच्यवनाते ॥८॥

ऋषीकराविष्णुस्मरण । निर्विषझालासर्पदारुण । प्रल्हादेंपाहिलातपोधन । अर्ध्यादिकींपूजिला ॥९॥

ऐकुनीयेण्याचेंकारण । तीर्थाचेपुसेंमहिमान । तत्वोपदेशींतयाच्यवन । तीर्थमहिमासंक्षेपें ॥१०॥

गंगायमुनासरस्वती । रेवाक्षिप्राचर्मण्वती । गोदाकृष्णावेत्रवता । शरयूभीमाचंद्रभागा ॥११॥

ख्यातगंडकीताम्रपर्णीं । सिंधूभद्रातापीवेणी । विहायसाशतद्रुतावाखाणी । इंद्रायणीभीमरथी ॥१२॥

पुष्करनैमिषकुरुक्षेत्र । काशीगयादिपवित्र । पावनकोणीचकरीना ॥१३॥

प्रल्हादनिघालातीर्थाशीं । पातलासवेंबदरिकाश्रमासी । यात्राकरितांवटच्छायेशी । धनुर्बाणपाहिले ॥१४॥

अनेकरुपींबहुशर । धनुष्येंअतिसुंदर । दोघेबैसलेसमोर । नरनाराय़णतपस्वी ॥१५॥

कोपेंबोलेदैत्येश्वर । तुम्हीदंभआरंभिलाथोर । मस्तकीठवूनीजटाभार । तपाचरणकरीतसा ॥१६॥   

सवेंचिबाळगिताधनुर्बाण । ऐसेकैसेतुम्हीब्राम्हण । अधर्माचेआचारण । करीतांकेवीबुद्धिमंद ॥१७॥

धर्मसेतूचारक्षक । असतांमीसम्यक । केवीतुम्हीधर्मलुंपक । दंडयोग्यहादंभ ॥१८॥

ऐकूनीबोलेनर । दंभअसोवातपथोर । तुजकायअसेअधिकार । बडबडसीकिमर्थतूं ॥१९॥

तपआणियुद्ध । दोनीआम्हांसीद्ध । ब्राम्हतेजनेणसीमंद । मार्गेजायउगाची ॥२०॥

जेणेंइच्छावेंकल्याण । छळूंनयेतब्राम्हण । जरीअसेअभिमान । युद्धकरीबळपाहे ॥२१॥

व्यासम्हणेनृपती । युद्धादघेसिद्ध होती । शस्त्रास्त्रातेवर्षती । क्रोधभरेंतेधवा ॥२२॥

प्रल्हाद आणिनारायण । युद्धकरितीदारुण । अहारात्रक्रुद्धमान । भांडतीतेपरस्पर ॥२३॥

देवबैसुनीविमानी । पाहतीयेऊनीगगनी । आश्चर्यकरितीमना । स्तवीतीदोघांतधवा ॥२४॥

नारायणेंधनुष्यतोडिलें । प्रल्हादेंदुजेघेतलें । तेंहीतोडीतावहिलें । घेततीसरेप्रल्हाद ॥२५॥

घेतांचिधनुष्यहातीं । नारायणतोडीत्याप्रती । क्रोधेंफेकीपरिघाप्रती । छेदिलातोनारायणें ॥२६॥

गदाशक्तीसर्वतोडिलें । सहस्त्रवषयुद्धझालें । साक्षाद्विष्णुपातले । क्षमाकारणेंतेधवा ॥२७॥

प्रल्हादाससमजाऊनी । पाठविलास्वसदनीं । पुन्हातेदोघेमुनी । तपआचरतीअत्युग्र ॥२८॥

एवंक्रोधादीगण । देहीत्यांचेपराधीन । नरवाक्यातेंऐकून । नारायणशांतझाला ॥२९॥

मगदेवांगनासीबोले । येजन्मींआम्हीव्रतकेलें । ब्रम्हचर्यअंगिकारिलें । व्रतआमुचेनभंगावें ॥३०॥

येवेळींजाईजेस्वर्गीं । आम्हींअठ्ठाविसावेंयुगीं । देवकार्यार्थअवतरुंअंगीं । होऊंपतीतेव्हांतुमचा ॥३१॥

पृथकपृथकराजगृहीं । जन्मातुम्हींसर्वही । गार्हस्थ्यधर्मेंसर्वांसही । वरीननिश्चर्येजाणिजे ॥३२॥

व्यासम्हणेनृपती । एवंवदोनीत्यांप्रती । स्वयेंपुन्हातपकरिती । नरनारायणमहात्मे ॥३३॥

उर्वशीसहितदेवांगना । मदनादिसर्वसेना । प्राप्तझालेनंदनवनां । पुरंदरनमियेला ॥३४॥

उर्वशीतयासमर्पिली । वार्तासर्वकथनकेली । इंद्रवृत्तीसंतोषली । अतिआश्चर्यजाहले ॥३५॥

म्हणेधन्ययांचतपोबल । धैर्यशांतीहीअतुल । इच्छामात्रेंरचितील । ब्रम्हांडसहजतपोबळें ॥३६॥

आणीकहीकारण । विष्णुअवतारींसांगेन । भ्रुगुशापेंनारायण । महिवरीअवतरेल ॥३७॥

हेंनरनारायणाख्यान । परमचित्र असेंपावन । करितीजेंपठणश्रवण । ज्ञानप्राप्तीकरीतसे ॥३८॥

एकुणसाठश्लोकशत । प्रन्हादनारायणझुंजततेंचरित्रचमत्कृत । अंबाबोलेप्राकृती ॥३९॥

देवी. चतुर्थस्कंदेतृतीयाः ॥३॥