संतमहिमा - अभंग ११ ते २०

११
यम सांगे दूतां कानीं । तुम्ही जातां मेदिनी ।
विष्णुभक्त चुकवुनि । येर बांधोनि आणा ॥१॥
दूत सांगतां यमा । दिंडीपुढे चाले नामा ।
ते नागविती आम्हां । विष्णुदूत म्हणोनी ॥२॥
जे नेणती धर्मवेला । वाचे न उच्चारिती गोपाळा ।
तयांसि जाचवावेम वेळोवेळां । एकविस कुळांसहित ॥३॥
जे न करिती हरीची भक्ती । तयांसीं जाचवावें पुढता पुढतीम ।
रघुनाथनाम ज्याच्या कंठीं । त्याच्या वाटे नवजावे ॥४॥
दिंडी पताका गजर टाळघोषांचा । नाद उमटतो अंबरींचा ।
तेथें पाड नाहीं काळाचा । शिंपी नामा तळपतो केशवरायाचा ॥५॥

१२
सांडोनि नित्य नेम कर्म । बोलती कळिकाळाचें वर्म ॥१॥
नामधारक नामाचे । जाले डिंगर केशवाचे ॥२॥
टाल मृदंग वाजती । टके पताका शोभती ॥३॥
कंठीं तुळसीच्या माळा । वज्र पंजराचा टिळा ॥४॥
शंख चक्र मुद्रा धरणें । अंगीं मिरवती भूषणें ॥५॥
संतरज उधळलें । तेणें सर्वांग डवरलें ॥६॥
सहस्त्रनामें गर्जित । तेणें पळाले यमदूत ॥७॥
नामा म्हणे ते माझे सखे । स्वामी विठोबासारखे ॥८॥

१३
वैष्णवांचे घरीं मांडिला पाहुणेर । नामाचा वोगर वाढियेला ॥१॥
घ्यारे ताटभरी जेवा धणीवरी । आनंद गजरीम रामनाम ॥२॥
होईल पाईरव दुर्जना न सांगावें । एकांति सेवावें नामा म्हणे ॥३॥

१४
सर्वांभूतीं पाहे एक वासुदेव । पुसोनियां ठाव अहंतेचा ॥१॥
तोचि संतसाधु ओळखावा निका । येर ते ऐका मायाबद्ध ॥२॥
देखिलिया धन मृत्तिकेसमान । नवविधा रत्नें जैसे धोंडे ॥३॥
काम क्रोध दोघे घातले बाहेरी । शांति क्षमा घरीं राबवित ॥४॥
नामा म्हणे नाम गोविंदाचें वाचे । विसंबेना त्याचे क्षणमात्र ॥५॥

१५
नावडे निजांगना शेजेवरी रुचेसी । कीं पतिसेजे जेविं व्यभिचारिणी अप्रीत जैसी ॥१॥
गांधी विष संग्रहीत भक्ष्णाची नाहीं प्रीत । चकोरा देखत सिद्धी अमावस्या ॥२॥
याचपरी संत वर्ते प्रपंच देह कर्मां । समुळ बुडे ब्रह्मी ब्रह्मपणें ॥३॥
पोसणा पुत्र लटकेंचि बाबा म्हणे । स्वपियातें अंतरुनि पिंडदान करणें ॥४॥
बहुरुपी स्त्रियेचे कटाक्ष इतराम दावी । आपण जाणत जीवीं हें मी नव्हे ॥५॥
शत्रुसभे नाना उपचार होती । ते न लगती कांहीं चित्तीं भूपा ॥६॥
नामा म्हणे ह्रदयभानीं योगी निरंजन मनीं । मिथ्या विनोद कानीं क्षणिक जैसा ॥७॥

१६
आशा नाहीं ज्याला । देव कां मारी तयाला ॥१॥
जेव्हां सुखाची उन्नति । मोह पायासी लागती ॥२॥
सर्वां चित्तीं समभाव । सर्व मानीं वासुदेव ॥३॥
नामा म्हणे अंगीं प्रेम । मुखीं विठोबाचें नाम ॥४॥

१७
धन्य महाराज जन्मले संसारीं । जे ध्याती अंतरीं नारायणा ॥१॥
नारायण गाय नारायण ध्याय । धन्य त्यासी माय प्रसवली ॥२॥
प्रसवली तया कुळाचा उद्धार । तो तरे निर्धार नामा म्हणे ॥३॥

१८
प्रतिदिनीं स्वधर्म करी । हरिमूर्ति नमस्कारी ।
भावें भजन वसे शरीरीं । तोचि भक्त हरीचा ॥१॥
अनंत जन्मींचे कांट । तेणेंचि केलें सपाट ।
स्वधर्मे करोनियाम नीट । शुद्धपक्ष हरि हरि ॥२॥
तेंचि तापसा सामर्थ्य । तेणेंचि जोडिलें तीर्थ ।
त्याचे धरोनि मनोरथ । हरिभजन पथीं लागला ॥३॥
देवो त्याचा अंकिला । सत्वा न ढळे तो कष्टविला ।
अकर्मीं तोचि भला । त्याचें धन्य जीवित्व ॥४॥
तोचि सफळ सकळीं । सदा निर्मळ सर्वकाळीं ।
जो हरिनामें वाजवी टाळी । तोचि समर्थ त्रिभुवनीं ॥५॥
नामा हरिरंगी रंगला । संत चरणीं अनुरंगला ।
तेणें विठ्ठल संतोषला । येऊनि राहिला ह्रदयकमळीं ॥६॥

१९
वैष्णवांमाजीं एक बळी । पृथु जाला दुजा महीतळीं ।
हरि नांदे प्रल्हादाजवळी । नारदें वनमाळी दान घेतला ॥१॥
विभीषणें पूजिला लंके हरी । भीष्में देखिला द्वारकेभीतरीं ।
अर्जुनें केला साहकारी । सारथि हरि पांडवांचा ॥२॥
उद्धवेम तप केलें समर्थ । अक्रूर नित्य वंदनार्थ ।
गाई गोपिका गोपाळांत । तो स्तन पीत यशोदेचें ॥३॥
नंदा वसुदेवा लाधलें । बळि देवें ऐसेंचि पुण्य केलें ।
उग्रसेनें तप साधिलें । रत्न साधिलें रुक्मणीनें ॥४॥
गरुड हनुमंत शेषादिक । नित्य जाले हरिचे सेवक ।
चरणींच्या उदका शिवादिक । नित्य मस्तक खालाविती ॥५॥
ऐसा दुर्लभ हरिराजा । वर्णितां होती चतुर्भुजा ।
जड जीवाम तारिल केशवराजा । उभारोनि भुजा सांगे नामा ॥६॥

२०
सदा विचरती जनीं वनीं रानीं । मुखीं चक्रपाणि जपतसे ॥१॥
विरक्तीची मात असे कोण्या गुणें । नामाचें चिंतन योगिराज ॥२॥
तेव्हां योगियासी कीर्तनाचे ध्यास । मुक्ती चारी त्यास हात जोडी ॥३॥
पंढरीस उभा राहे पांडुरंग । तीर्थ चंद्रभागा नामा म्हणे ॥४॥