संतमहिमा - अभंग १ ते १०

१
ब्रह्ममूर्ति संत जगीं अवतरले । उद्धरावया आले दीनजनां ॥१॥
ब्रह्मादिक त्यांचे वंदिती पायवणी । नाम घे वदनीं दोष जाती ॥२॥
हो कां दुराचारी विषयीं आसक्त । संतकृपें त्वरित उद्धरतो ॥३॥
अखंडित नामा त्याचा वास पाहे । निशिदिनीं ध्याय सत्संगती ॥४॥

२
संतांचा महिमा कोण जाणे सीमा । सीणला हा ब्रह्मा बोलवेना ॥१॥
संतांची हे कळा पाहतां न कळे । खेळोनियां खेळ वेगळाची ॥२॥
संतांचिया पारा नेणें अवतारा । म्हणती याच्या पारा कोण जाणे ॥३॥
नामा म्हणे धन्य धन्य भेट जाली । कल्पना निमाली संतापायीं ॥४॥

३
कर्दळी फळ कर्पूर परिमळें भिन्न । परि दोहींचे जन्म ते एकत्र जाण ।
आत्मा कीं परमात्मा अभेद कीं भिन्न । चंद्र सोमकांत शून्य महाशून्य ॥१॥
सूर्य सूर्यकांतु प्रकाश एकु । साधुसंत आरति रावो ना रंकु ॥२॥
भ्रमरांच्या रुंजी मकरंद उधळती । असाध्य साधनीं लागल्या ज्योती ।
लयाचें लक्ष हरपली स्थिति । म्हणोनि साधुचरणीं नित्य पंचारती ॥३॥
गोदेचा उगमु तो ठाईंच्या ठाईं । आणिकें उदकें तीं चाली प्रवाहीं ।
तैसी साधुसंत कृपा उन्मत देहीं । सागरा भेटली क्षीरसिंधु तेही ॥४॥
सागराचेम उदक जगा विनवित । निवळुनि मागुतें पूर्ण भरित ।
तैसें अंतरीचें नीर ओघें हे साधुसंत । परि सागरा अंतरीं न वर्णवे मुक्त ॥५॥
तेथें अनुपम्या ऐकिजे शब्दाचि रचना । हें जाणतेनो जाणा अमृतखुणा ।
हें रत्न कीं माणिक ऐसें अनुमाना । तें पानबुडिया परसोबा लाधले निधाना ॥६॥
दुधावरील साय वरी साखर मेळवणी । जैसी जिव्हा लोधली मधु लागुनि ।
तेथील गौलता तें रहस्य लागलें ध्यानीं । तें परसोबा लाधलें येरां मूर्खां भुलवणी ॥७॥
तापलें लोहो तेणें शेखियेले जीवन । तैसें अंतरीम निवालें आपोआप आपण ।
परसा भागवत हें सकळांचें जीवन । विष्णुदास नामा त्याचे चरणीचे रजरेण ॥८॥

४
वैष्णवा घरीं सर्वकाळ । सदा झणझणिती टाळ ॥१॥
कण्या भाकरींचे खाणें । गांठीं रामनाम नाणें ॥२॥
बैसावयासी कांबळा । द्वारीं तुळसी रंगमाळा ॥३॥
घरीं दुभे कामधेनु । तुपावरी तुळसीपानु ॥४॥
फराळासी पीठ लाह्या । वेळोवेळां पडती पायां ॥५॥
नामा म्हणे नलगे कांहीं । चित्त रंगलें हरीचे पायीं ॥६॥

५
रविरष्मि धरोनि स्वर्गीम जाऊं येईल । परि साधुसंगतीचा पार नकळे नकळे ॥
वैतरणी उतरोनिन वैकुंठा जाऊं येईल । परि साधुसंगतीचा पार नकळे नकळे ॥२॥
स्वप्नींचा ठेवा साचहि होईल । परि साधुसंगतीचा पार नकळे नकळे ॥३॥
मायबाप बंधू भगिनी मिळे योनी । परि साधुची मिळणी भाग्ययोगें ॥४॥
तर्पे व्रतें दानें गोविंद पैं भेटे । परि साधु तंव न भेटे भाग्येंविण ॥५॥
नामा म्हणे केशवा बरा साधुसंग । या वेगळा भवरोग न तुटे न तुटे ॥६॥

६
आजी महासुखें सृष्टी भरली भाग्यवंती । जालीसे विकृती पापा तापा ॥१॥
चालिले देखोनि वैष्णव जगजेठी । उभविती वैकुंठी गुडिया देव ॥२॥
आले आलेरे हरीचे डिंगर । वीर वारीकर पंढरीचे ॥३॥
ज्याची चरणधुळी उधळें गगनपंथें । ब्रह्मादिकां तेथें जाली दाटी ॥४॥
एकमेकांपुढे उडविती माथें । म्हणती आम्हातें लागो रज ॥५॥
भक्ति प्रेमभाव भरले ज्यांच्या अंगीं । नाचती हरिरंगीं नेणताती लाजू ॥६॥
हर्षे निर्भर चित्तीं आनंदे डोलती । ह्रदयीं कृष्णमूर्ती भेटों आली ॥७॥
कोंदलें हरिरुप देखती विश्वाकार । सुटले पाझर नयन कमळीं ॥८॥
गुढिया रोमांकुरीं सात्त्विके दाटले । गर्जती विठ्ठले नामघोष ॥९॥
मोरपिसा कुंचे भाट गरुड टके । भार ते नेटके मिरविताती ॥१०॥
तेथें केशवचें नामें तनु हे तुळिका केली । पायघडी घातली हरिच्या दासा ॥११॥

७
ध्वजा कुंचे गरुडटके । वैष्णव चालिले नेटिके ॥१॥
आलें वैष्णवांचें दळ । भेणें पळे कळिकाळ ॥२॥
तुळसी मंजरेचे भाले । देखोनि यमदूत पळाले ॥३॥
ऐकोनी नामाचा गजर । प्रेमें डुल्लतसे शंकर ॥४॥
नामा म्हणे भक्ति गाढी । सेवा न सोडी अर्ध घडी ॥५॥

८
आला वैष्णवांचा मेळ । पळाला हो कळिकाळ ॥१॥
आले आले हरिदास । कळिकाळावरी घाला कास ॥२॥
कल्मशा पडियेला धाक । तो हि देऊं न शके हांक ॥३॥
पैल नामा केशवाचा । सवें मेळूं वैष्णवांचा ॥४॥

९
भक्त केशवाचे आले । दूत यमाचे पळाले ॥१॥
भक्त हरीचे चालिले । हातीं हरिनामाचे भाले ॥२॥
तळपे शांतीचें ओढण । घेती स्वानंदें उड्डाण ॥३॥
नामा म्हणे निजदास । कळिकाळाचे भरंवसे ॥४॥

१०
यम सांगू गेला वैकुंठा । देवा सांभाळा जी आपुल्या मठा ।
आम्ही नवजाऊं तयाचिया वाटां । वैष्णव दूत नागवती ॥१॥
कुंभिपाक पडला ओस । दूतां लागला त्रास ।
देवा कोपेल महेश । म्हणोनी सांगावया आलों ॥२॥
देवा तुम्ही एक वोखटें केलें । गंगेसि मृत्यूलोकासी पाठविलें ।
तेणें थोर कार्य नाशिलें । हा प्रसाद गौतमाचा ॥३॥
ऐसें वैष्णवदूतीं गांजिलों । तुजप्रति सांगावया आलों ।
देवें पाहिजे मना आणिलों । माझें साह्य करावेम स्वामी ॥४॥
विशेष शिंपी नामा । तो पंढरीये पुरुषोत्तमा ।
हाचि बोल ऐकूनि प्रेमा । त्याच्या शिवाणा न जावें ॥५॥