Dictionaries | References

दह्

   { dah }
Script: Devanagari

दह्     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
दह्  m. 1.cl. 1. P.दहति (ep. also Ā.; p.द॑हतिimpf.अ॑दहत्; aor.अधाक्, [RV. ii, 15, 4] ; 1.sg.°क्षम्, [MBh. vii] ; 3. pl.°क्षुर्, [Kathās.] ; Subj.धाक्, [RV. i, 158, 4] ; 2. sg.धक्षि, iv, 4, 4; p.ध॑क्षत् [also nom.m.], vi, 3, 4 x, 91, 7द॑क्षत्, i, 130, 8; fut.धक्ष्यति [[Pāṇ. 7-2, 10] ; [Siddh.] ; [Kār. 6] ] [MBh.] [Pot.धक्ष्येत्, i, 8383] &c.; दहिष्य्°, i, 2120; [BhP. iv] ; [Prasaṅg. xix, 7] ; inf.दग्धुम्)
to burn, consume by fire, scorch, roast, [RV.] &c.;
to cauterise, [Suśr.] ;
to consume, destroy completely, [Mn. vii, 9] ; [MBh.] &c.;
to torment, torture, pain, distress, disturb, grieve, [MBh.] &c.:
Pass.दह्यते (°ति, [MānGṛ. ii, 15] ; [MBh. i f., xii f.] );
to be burnt, burn, be in flames, [AV.] ; [Nir.] &c.;
to be consumed by fire or destroyed, [Mn. vi, 71] ;
to be inflamed (a wound), [Suśr. i, 28] ;
to be consumed by internal heat or grief, suffer pain, be distressed or vexed, [MBh.] &c.;
Caus.दाहयति to burn or be burned, [Mn.] ; [Yājñ. i, 89] ; [MBh.] &c.;
to cause to be cooked, [Hariv. 15523] (aor.pl.अदीदहन्) :
Desid.दिधक्षति (cf.°क्षा, °क्षु) to be about to burn or consume or destroy, [MBh. i-iv] ; [R.] (p.°क्षमाण) :
Desid. Caus. (p.°क्षयत्) to cause any one to make efforts to burn, [Bhaṭṭ. iii, 33] :
Intens.दन्दहीति, °ह्यते ([Pāṇ. 3-1, 24; 7-4, 86] )
to burn or destroy completely, [Hariv. 8726] ; [BhP. vi, 8, 21] (Impv.°दग्धि), [Śiś.] ; [Prasannar. vi, 32 and 48] ;
Ā. to be burnt completely, [Hariv. 7040] ; [BhP.] ; [Pañcat. i, 8, 23/24]
दह्   [cf.Lith.degú, ‘I am hot’; Goth.dag-s; Old Germ.tāh-t, ‘a wick’]
दह्  mfn. 2.mfn. ‘burning’ See उश॑-.

दह्     

दह् [dah]   1 P. (दहति, ददाह, अधाक्षीत्, धक्ष्यति, दग्धुम्, दग्ध, desid. दिधक्षति)
To burn, scorch (fig. also); दग्धुं विश्वं दहनकिरणैर्नोदिता द्वादशार्काः [Ve.3.6;5.2;] सपदि मदनानलो दहति मम मानसं देहि मुखकमलमधुपानम् [Gīt.1;] [Ś.3.16.]
To consume, destroy completely; एकमेव दहत्यग्निर्नरं दुरुप- सर्पिणम् [Ms.7.9.]
To pain, torment, afflict, distress, grieve; इत्थमात्मकृतमप्रतिहतं चापलं दहति [Ś.5;] तत् सविषमिव शल्यं दहति माम् 6.9; एतत्तु मां दहति यद् गृहमस्मदीयं क्षीणार्थमित्य- तिथयः परिवर्जयन्ति [Mk.1.12;] [R.8.86;] [U.4.14.]
To cauterize (in medicine). -With निस्
To burn, consume.
to torment, distress, pain.
-परि   to burn, scorch; दिशि दिशि परिदग्धा भूमयः पावकेन [Ṛs.1.24;] [Bg.1.3.]
प्र to burn.
to burn completely.
to pain, torment.
to trouble, tease.
-सम्   to burn; अभिजनः संदह्यतां वह्निना [Bh.2.39.]

दह्     

verb  आतपादीनां कारणेन वनस्पत्यादीनां शुष्कीभवनानुकूलः व्यापारः।   Ex. जलस्य अभावात् सम्पूर्णं सस्यम् अदहत्।
HYPERNYMY:
अस्
ONTOLOGY:
होना क्रिया (Verb of Occur)क्रिया (Verb)
Wordnet:
asmজঁই ্পৰা
bdखाम
gujસુકાવું
kasدزُن
kokकरपप
malകരിഞ്ഞ്പോവുക
marकरपणे
nepजल्नु
panਜਲਣਾ
urdجلنا , جل جانا , خاکستر ہونا
verb  भस्मीकरणानुकूलः व्यापारः।   Ex. शत्रुत्वात् मङ्गलः प्रतिनिवेशिनः गृहम् अदहत्।
HYPERNYMY:
नाशय
ONTOLOGY:
()कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action)क्रिया (Verb)
SYNONYM:
ज्वलय दीपय उपतापय सन्धुक्षय संधुक्षय समिन्ध्
Wordnet:
asmজ্বলাই দিয়া
bdसाव
benআগুন লাগানো
gujસળગાવવું
hinजलाना
kanಬೆಂಕಿಹಚ್ಚು
kasنار دُین
kokपेटोवप
malതീയിടുക
marजाळणे
mniꯊꯥꯗꯣꯛꯄ
nepजलाउनु
oriଜଳେଇବା
panਜਲਾਉਣਾ
tamஎரி
telమండించు
urdپھونکنا , جلانا , بھسم کرنا , خاکستر کرنا
verb  अग्निसम्पर्कात् अङ्गपीडनानुकूलः व्यापारः।   Ex. पाकं पचन्ती स्नुषा अदहत्।
HYPERNYMY:
अस्
ONTOLOGY:
भौतिक अवस्थासूचक (Physical State)अवस्थासूचक क्रिया (Verb of State)क्रिया (Verb)
SYNONYM:
ज्वल् तप् दीप् प्लुष्
Wordnet:
asmজ্বলা
bdखाम जा
benপুড়ে যাওয়া
gujદાઝવું
kanಸುಡು
kasدَزُن
kokहुलपप
malപൊള്ളല്
marपोळणे
mniꯃꯩꯅ꯭ꯄꯣꯛꯄ
nepडडनु
tamதீக்காயம் படு
telమండు
urdجلنا , جھلسنا
verb  अग्निसम्पर्कात् ज्वलनजन्यः नाशानुकूलः व्यापारः।   Ex. एतद् पुस्तकस्य कानिचन् पृष्ठानि अग्नौ अदहन्
HYPERNYMY:
परि वृत्
ONTOLOGY:
परिवर्तनसूचक (Change)होना क्रिया (Verb of Occur)क्रिया (Verb)
Wordnet:
asmপোৰা
benজ্বলে যাওয়া
kanಸುಡು
kokजळप
malകത്തുക
mniꯆꯥꯛꯄ
nepडढनु
oriଜଳିଯିବା
panਜਲਣਾ
urdجلنا , خاکسترہونا
verb  मरीचिकादीनां कटुपदार्थानां सेवनेन शरीरान्तर्गतः दाहानुकूलः व्यापारः।   Ex. कटोः भक्षणेन मम जिह्वा दहति।
HYPERNYMY:
बाध्
ONTOLOGY:
अवस्थासूचक क्रिया (Verb of State)क्रिया (Verb)
SYNONYM:
प्लुष्
Wordnet:
asmপোৰণি উঠা
bdआलौ
benঝাল লাগা
gujચચરવું
hinपरपराना
kasہوٗ ہوٗ کَرُن
kokहुलपप
malഎരിയുക
marचुणचुणणे
nepपोल्नु
tamஎரிந்துகொண்டிரு
telమండు
urdپرپرانا
See : भ्रस्ज्, अभिज्वल्

Related Words

दह्   जल्नु   دزُن   জঁই ্পৰা   കരിഞ്ഞ്പോവുക   खाम जा   करपणे   डडनु   पोळणे   পুড়ে যাওয়া   ପୋଡ଼ିଯିବା   தீக்காயம் படு   പൊള്ളല്   जाळणे   जलाउनु   نار دُین   আগুন লাগানো   জ্বলাই দিয়া   ಬೆಂಕಿಹಚ್ಚು   തീയിടുക   scorch   खाम   करपप   દાઝવું   roast   ਜਲਣਾ   जलना   સળગાવવું   સુકાવું   ನಾಶವಾಗು   ଜଳିଯିବା   জ্বলা   हुलपप   மூழ்கு   మండు   ଜଳେଇବା   पेटोवप   जलाना   ఎండిపోవు   మండించు   ಸುಡು   دَزُن   साव   ਜਲਾਉਣਾ   எரி   blaze   उपतापय   दाहनागुरु   दीपय   ज्वलय   दक्षत्   सन्धुक्षय   संधुक्षय   धक्षत्   धक्षु   incremate   scald   दहत्   दाहीन्   दग्ध्वा   singe   धक्   दह्न   दह्यमान   दिधक्षयत्   दिधक्ष्   डोकमा   ढाणी   तूलदाहम्   परिदहन   परिदाहिन्   ensear   दाह्य   cauterize   दग्धव्य   दहनीय   डहु   धिक्ष्   प्रदग्ध   sear   विदाहिन्   parch   विदाह   burn   ignite   प्लुष्   दाहन   दुहितृ   smoulder   निर्दहन   char   दहर   दाहक   kindle   flame   समिन्ध्   devastate   निदाघ   inflame   fire   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP