स्यन्द्

{ syand }

A Sanskrit English Dictionary

स्यन्द्   (or स्यद्; often confounded with स्पन्द्) cl. 1. Ā. ( [Dhātup. xviii, 22]) स्य॑न्दते ( ep. and mc. also °ति; pf. सिष्य॑न्द, सिष्यदु॑, [AV.]; [Br.]; सस्यन्दे, °दिरे Gr.; aor. 2. 3. sg. -अस्यान्, [RV.]; अस्यन्दिष्ट, अस्यन्त्त, अस्यदत् Gr.; fut. स्यन्त्ता, स्यन्दिता, ib.; स्यन्त्स्य॑ति, [Br.]; स्यन्दिष्यते, स्यन्त्स्यते Gr.; inf. स्य॑दे, [RV.]; स्य॑न्त्तुम्, [Br.]; ind.p. स्यन्त्त्वा॑, स्यत्त्वा॑, -स्यद्य, ib.; स्यन्दित्वा Gr.),

to move or flow on rapidly, flow, stream, run, drive (in a carriage), rush, hasten, speed, [RV.] &c. &c.;

to discharge liquid, trickle, ooze, drip, sprinkle, pour forth ( acc.), [MBh.]; [Hariv.] &c.;

to issue from ( abl.), [Bhaṭṭ.] :

Caus. स्यन्दयति ( aor. अ॑सिष्यदत्; Ved. inf. स्यन्दयाध्यै),

to stream, flow, run, [RV.]; [Br.] &c.;

to cause to flow or run, [Pāṇ. 1-3, 86] Sch.:

Desid. सिस्यन्दिषते, सिस्यन्त्सते, सिस्यन्त्सति Gr.:

Intens. See अच्छा-√ स्यन्द्, under 3. अच्छ, and next.

The Practical Sanskrit-English Dictionary

स्यन्द् [syand]   1 Ā. (स्यन्दते, सस्यन्दे, अस्यदत्-अस्यन्त्त-अस्यन्दिष्ट, स्यन्त्स्यति-ते, स्यन्दिष्यते, स्यन्दितुं-स्यन्त्तुम्, स्यन्नः; desid. सिस्य- न्दिषते, सिस्यन्त्सति-ते; the स् of स्यन्द् is changed to ष् after a preposition ending in इ or उ)
To ooze, trickle, drop, drip, distil, flow; अयि दलदरविन्द स्यन्दमानं मरन्दं तव किमपि लिहन्तो मञ्जु गुञ्जन्तु भृङ्गाः [Bv.1.5;] [Mu.3.7.]
To shed, pour forth; स्यन्देते हि दिवा रुक्मं रात्रौ च द्विजसत्तम [Mb.14.57.25.]
To run, flee.
Appear, occur; स्यन्दन्ति चाप्यनिष्टानि गात्रं सीदति चाप्युत [Mb.7.72.4.]

Shabda-Sagara

स्यन्द् (ऊ) स्यन्दू   r. 1st cl. ( स्यन्दते)
स्यन्द् (ऊ) स्यन्दू   1. To sprinkle, to drop, to ooze or distil. 2. To go.
स्यन्द् (ऊ) स्यन्दू   3. To run, to flee.
स्यन्द् (ऊ) स्यन्दू   With अनु prefixed, अनुष्यन्दते or अनुस्यन्दते to drop, &c.
स्यन्द् (ऊ) स्यन्दू   With अभि,
स्यन्द् (ऊ) स्यन्दू   1. To rain out.
स्यन्द् (ऊ) स्यन्दू   2. To be melted. With नि, To flow; the sibilant being optionally changed after this and other prepositions.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

See : स्रु, गल्, गल्