Dictionaries | References

सनक

   { sanakḥ }
Script: Devanagari

सनक     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
noun  ब्रह्माजी के चार मानसपुत्रों में से एक   Ex. सनक, सनंदन आदि देवकोटि में आते हैं ।
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
benসনক
gujસનક
kanಸನಕ
kasسَنَک
kokसनक
malസനകന്
marसनक
oriସନକ
panਸਨਕ
sanसनकः
tamசனக்
telసనకుడు
urdسنک
noun  पागलों की सी प्रवृति या आचरण   Ex. उस पर पैसा कमाने की सनक सवार हो गई है ।
ONTOLOGY:
अवस्था (State)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
जुनून धुन झक झख पागलपन जनून पागलपना क्रेज
Wordnet:
asmজঁক
bdबोरनाय
benঝোঁক
gujઝનૂન
kanಗೀಳು
kasجنوٗن
kokपिशें
malഭ്രാന്ത്
panਜਨੂਨ
sanबुद्धिवैकल्यम्
tamதீவிரஆசை
telపిచ్చి
urdجنون , پاگل پن , دھن

सनक     

सनक n.  ब्रह्मा के चार मानसपुत्रों मे से एक, जो साक्षात् विष्णु का अवतार माना जाता है । इसके साथ उत्पन्न हुए ब्रह्मा के अन्य तीन मानसपुत्रों के नाम सनत्कुमार, सनंद, एवं सनातन थे [भा. २.७.५] ; सनत्कुमार देखिये । ब्रह्मा के ये चारों ही पुत्र, कुमार के रूप में उत्पन्न हुए थे, एवं बालक के समान दिखते थे, जिस कारण इन्हें कुमार कहा जाता था ।
सनक n.  विष्णु के एक अवतार के नाते इनका निर्देश विभिन्न पुराणों में प्राप्त है । यह एवं इसके भाई का जन्म से अत्यधिक विरक्त थे, एवं ब्रह्मा के मानसपुत्र होते हुए भी इन्होनें कभी भी प्रजोत्पादन नहीं किया [पद्म. सृ. ३.] । एक बार यह अपने बंधुओं के साथ वैकुंठ गया, जहाँ जय एवं विजय नामक द्वारपालों ने इसे अंदर जाने से मना किया । इस कारण इसने इस दोनों द्वारपालों को शाप दिया [भा. ७.१.३५] । गंगा नदी के सीता नामक नदी के तट पर इसका नारद के साथ तत्त्वज्ञान पर संवाद हुआ था [नारद. १.१-२] । पारस्कर गृह्यसूत्रों के तर्पण में इसका एवं सनत्कुमार को छोड़ कर इसके अन्य दो भाइयों का निर्देश प्राप्त हैं, एवं ये कंक नामक शिवावतार के शिष्य बताये गये है । निंबार्कके द्वारा प्रणीत कृष्ण एवं राधा के उपासना सांप्रदाय, ‘सनक सांप्रदाय’ नाम से सुविख्यात है, जहाँ सनक के रूप में ही कृष्ण की पूजा की जाती है (राधा देखिये) । इसके नाम पर ‘सनकसंहिता’ नामक एक ग्रंथ भी उपलब्ध है, जिसमें इसे भृगुकुलोत्पन्न कहा गया है ( C.C.) । इससे प्रतीत होता है कि, इस ग्रंथ की रचना करनेवाला आचार्य स्वयं यह न हो कर, इसकी उपासना करनेवाला अन्य कोई ऋषि था ।
सनक (काप्य) n.  एक आचार्य, जो काप्य नामक आचार्य द्वयों में से एक था । इसके साथी दूसरे आचार्य का नाम नवक था । इन दोनों ने विभिन्दुकियों के यज्ञ में भाग लिया था [जै. ब्रा. ३.२३३] । लुडविग के अनुसार, ऋग्वेद में भी एक यज्ञकर्ता आचार्यद्वय के रूप में इनका निर्देश प्राप्त है [ऋ. १.३३.४] । किन्तु इस संबंध में निश्चितरूप से कहना कठिन है ।
सनक II. n.  एक असुर गण, जो वृत्र का अनुयायी था [ऋ. १. ३३.४]

सनक     

कोंकणी (Konkani) WN | Konkani  Konkani
noun  ब्रह्माच्या चार मानस पुतां मदलो एक   Ex. सनक, सनंदन बी देवां मदीं येतात
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
benসনক
gujસનક
hinसनक
kanಸನಕ
kasسَنَک
malസനകന്
marसनक
oriସନକ
panਸਨਕ
sanसनकः
tamசனக்
telసనకుడు
urdسنک

सनक     

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi
noun  ब्रह्मदेवाचा मानसपुत्र   Ex. सनकादिकांनी श्रीकृष्णाची स्तुती केली
ONTOLOGY:
पौराणिक जीव (Mythological Character)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
Wordnet:
benসনক
gujસનક
hinसनक
kanಸನಕ
kasسَنَک
kokसनक
malസനകന്
oriସନକ
panਸਨਕ
sanसनकः
tamசனக்
telసనకుడు
urdسنک

सनक     

 स्त्री. लहर . [ शिणका ] सनकी - वि . लहरी .

सनक     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
सनक  n. mfn. former, old, ancient (°कात्ind. ‘from of old’), [RV.]
सनक  m. m.N. of a ऋषि (one of the four mind-born sons of ब्रह्मा, described as one of the counsellors or companions of विष्णु and as inhabiting the जनर्-लोक; the other three are सन, सनत्कुमार, and स-नन्दन; some reckon seven of these mind-born sons), [MBh.] ; [Hariv.] ; [BhP.] (cf.[RTL. 422] ); of an inspired legislator, [W.]
सनक   [cf.Lat.Seneca; Goth.sineigs.]

सनक     

सनकः [sanakḥ]  N. N. of one of the four sons of Brahman.

सनक     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
सनक  m.  (-कः)
1. One of the companions of VISHṆU, or four sons of BRAHMĀ, inhabiting the Janaloka.
2. Name of an inspired legislator.
E. षन् to serve, वुन् aff.
ROOTS:
षन् वुन्

Related Words

सनक   सनक चढ़ना   सनक सवार होना   জঁক   बुद्धिवैकल्यम्   सनकः   سنک   سَنَک   சனக்   தீவிரஆசை   ସନକ   పిచ్చి   সনক   ਜਨੂਨ   ਸਨਕ   સનક   ઝનૂન   సనకుడు   ಗೀಳು   ಸನಕ   സനകന്   ପାଗଳାମି   झोक   ঝোঁক   बोरनाय   पिशें   वेड   جنوٗن   furor   furore   fad   craze   ഭ്രാന്ത്   rage   cult   जुनून   जनून   क्रेज   पागलपना   झख   पागलपन   चतुःसन   सनकादिक   मानसपुत्र   झक्की   खुर्दसानक   खुर्दासानक   सनंदन   धुन   सनग   सनन्दन   सनातन   कार्ष्णाजिनि   कंक   सन   झक   सनत्कुमार   उतरना   चतुर्   कुमार   उपमन्यु   राधा      प्रजापति   भृगु      रुद्र-शिव   विष्णु   હિલાલ્ શુક્લ પક્ષની શરુના ત્રણ-ચાર દિવસનો મુખ્યત   ନବୀକରଣଯୋଗ୍ୟ ନୂଆ ବା   વાહિની લોકોનો એ સમૂહ જેની પાસે પ્રભાવી કાર્યો કરવાની શક્તિ કે   સર્જરી એ શાસ્ત્ર જેમાં શરીરના   ન્યાસલેખ તે પાત્ર કે કાગળ જેમાં કોઇ વસ્તુને   બખૂબી સારી રીતે:"તેણે પોતાની જવાબદારી   ਆੜਤੀ ਅਪੂਰਨ ਨੂੰ ਪੂਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ   బొప్పాయిచెట్టు. అది ఒక   लोरसोर जायै जाय फेंजानाय नङा एबा जाय गंग्लायथाव नङा:"सिकन्दरनि खाथियाव पोरसा गोरा जायो   आनाव सोरनिबा बिजिरनायाव बिनि बिमानि फिसाजो एबा मादै   भाजप भाजपाची मजुरी:"पसरकार रोटयांची भाजणी म्हूण धा रुपया मागता   नागरिकता कुनै स्थान   ३।। कोटी   foreign exchange   foreign exchange assets   foreign exchange ban   foreign exchange broker   foreign exchange business   foreign exchange control   foreign exchange crisis   foreign exchange dealer's association of india   foreign exchange liabilities   foreign exchange loans   foreign exchange market   foreign exchange rate   foreign exchange regulations   foreign exchange reserve   foreign exchange reserves   foreign exchange risk   foreign exchange transactions   foreign goods   foreign government   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP