चंदन

हिन्दी (hindi) WN

noun  एक पेड़ जिसके हीर की लकड़ी सुगंधित होती है   Ex. दक्षिण भारत में चंदन के जंगल पाये जाते हैं ।

MERO COMPONENT OBJECT:

चंदन

ONTOLOGY:

वृक्ष (Tree) ➜ वनस्पति (Flora) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

चन्दन गंधराज मलयज संदल महागंध श्रीवास श्रीवासक याम्य सित मालय सर्पप्रिय सर्पेष्ट

Wordnet:

bd सनदन

ben চন্দন

guj ચંદન

kan ಶೀಗಂಧ

kas ژَنٛدُن

kok चंदन

mal ചന്ദനം.

mar चंदन

mni ꯖꯥꯆꯟꯗꯣꯟ

nep चन्दन

ori ଚନ୍ଦନ

pan ਚੰਦਨ

san चन्दनः

tam சந்தனம்

tel చందనం

urd صندل , چندن

noun  एक पेड़ की सुगंधित लकड़ी जिसे घिसकर शरीर पर लेप लगाते हैं   Ex. चंदन शरीर को शीतलता प्रदान करता है ।

HOLO COMPONENT OBJECT:

चंदन

HYPONYMY:

पीला चंदन सफेद चंदन रक्तचंदन कालेय

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

चन्दन गंधराज मलयज संदल महागंध श्रीवास श्रीवासक दारुसार याम्य सित मालय सर्पेष्ट सारंग

Wordnet:

asm চন্দন

bd चन्दन

ben চন্দন

guj ચંદન

kas ژَنٛدَن

kok चंदन

mal ചന്ദനം

mar चंदन

mni ꯆꯟꯗꯣꯟ

ori ଚନ୍ଦନ

san चन्दनम्

tam சந்தனமரம்

tel చందనము.

noun  चंदन की लकड़ी को जल में घिस या रगड़कर बनाया हुआ गाढ़ा घोल या लेप जिसका टीका आदि लगाया जाता है   Ex. मस्तक पर चंदन लगाने से सिर का दर्द चला जाता है ।

ONTOLOGY:

मानवकृति (Artifact) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

चन्दन

Wordnet:

kas ژَندُن

san चन्दनम्

कोंकणी (Konkani) WN

noun  जाचो गरोप परमळीत आसता असो रूख   Ex. दक्षीण भारतांत चंदनाचीं रानां दिश्टी पडटात

MERO COMPONENT OBJECT:

चंदन

ONTOLOGY:

वृक्ष (Tree) ➜ वनस्पति (Flora) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

गंध

Wordnet:

bd सनदन

ben চন্দন

guj ચંદન

hin चंदन

kan ಶೀಗಂಧ

kas ژَنٛدُن

mal ചന്ദനം.

mar चंदन

mni ꯖꯥꯆꯟꯗꯣꯟ

nep चन्दन

ori ଚନ୍ଦନ

pan ਚੰਦਨ

san चन्दनः

tam சந்தனம்

tel చందనం

urd صندل , چندن

noun  जें घासून ताचो लेप कुडीर लायतात अशें एका झाडाचें वासाळ लांकूड   Ex. चंदन कुडीक थंडसाण दिता

HOLO COMPONENT OBJECT:

चंदन

HYPONYMY:

हळडुवें चंदन धवें चंदन रक्तचंदन कालेय

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

गंद

Wordnet:

asm চন্দন

bd चन्दन

ben চন্দন

guj ચંદન

hin चंदन

kas ژَنٛدَن

mal ചന്ദനം

mar चंदन

mni ꯆꯟꯗꯣꯟ

ori ଚନ୍ଦନ

san चन्दनम्

tam சந்தனமரம்

tel చందనము.

See : गंध

A dictionary, Marathi and English

Sandal tree, Santalum album. Grah. 2 n Its wood. 3 Unctuous preparations of the wood. 4 fig. Demolition, destruction, devastation, extinction. Ex. पेंढाऱ्यांनीं गांव लटून चं0 केलें; पोरानें पोळ्याचें चं0 करून टाकलें. चं0 काढणें g. of o. To beat soundly.

Aryabhushan School Dictionary

 m  Sandal tree, Santalum album. Demolition, destruction, devastation, extinction.
चं० काढणें   To beat soundly.

मराठी (Marathi) WN

noun  एक प्रकारचे झाड याची पाने कडुलिंबासारखी असून लाकूड फार सुवासिक असते   Ex. चंदनापासून अत्तर, तेल इत्यादी बनवतात.

MERO COMPONENT OBJECT:

चंदन

ONTOLOGY:

वृक्ष (Tree) ➜ वनस्पति (Flora) ➜ सजीव (Animate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

bd सनदन

ben চন্দন

guj ચંદન

hin चंदन

kan ಶೀಗಂಧ

kas ژَنٛدُن

kok चंदन

mal ചന്ദനം.

mni ꯖꯥꯆꯟꯗꯣꯟ

nep चन्दन

ori ଚନ୍ଦନ

pan ਚੰਦਨ

san चन्दनः

tam சந்தனம்

tel చందనం

urd صندل , چندن

noun  चंदनाच्या झाडाचे सुगंधी लाकूड   Ex. आई पूजेकरता चंदन उगाळत बसली आहे

HOLO COMPONENT OBJECT:

चंदन

HYPONYMY:

पांढरे चंदन पिवळे चंदन रक्तचंदन

ONTOLOGY:

प्राकृतिक वस्तु (Natural Object) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

चंदनाचे खोड

Wordnet:

asm চন্দন

bd चन्दन

ben চন্দন

guj ચંદન

hin चंदन

kas ژَنٛدَن

kok चंदन

mal ചന്ദനം

mni ꯆꯟꯗꯣꯟ

ori ଚନ୍ଦନ

san चन्दनम्

tam சந்தனமரம்

tel చందనము.

noun  चंदनाचे लाकूड पाण्यात घासून किंवा उगळून तयार केलेला जाडसर मिश्रण किंवा लेप ज्याचा टिळा इत्यादी लावला जातो   Ex. मस्तकावर चंदन लावले असता डोकेदुखी थांबते.

ONTOLOGY:

मानवकृति (Artifact) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

kas ژَندُن

san चन्दनम्

महाराष्ट्र शब्दकोश

 न. एक झाड . हें २० ते ४० फूट उंच वाढतें . याचें पान कडुनिंबा सारखें असून लांकूड फार सुवासिक असतें . याच्या पेटया , पंखे , चित्रें , अत्तरें , तेलें इ० बनवितात . चंदन औषधी आहे . मंदारामल बकुल बिल्व कुट अशोक चंदन जाती । - नरहरि , गंगारत्नमाला ( नवनीत पृ . ४३२ . ) - न . १ या झाडाचें लांकूड , गाभ्याचा तुकडा , खोड . २ ( चंदनाचें ) गंध ; लांकूड उगाळून देवास लावण्यासाठीं करतात तें . ३ ( ल . ) नाश ; धूळधाण ; उच्छेद ; निर्दाळण , सत्यनाश ; नुकसान . ( क्रि० करणें ). पेंढार्‍यांनीं गांव लुटून चंदन केलें . पोरानें पोळयांचें चंदन करून टाकलें . [ सं . ] ( वाप्र . )
०उडविणें   १ नाश करणें ; उध्वस्त करणें ; चक्काचूर करणें . २ ( व . ) बरोबर नेम मारणें . सामाशब्द -
०काचोळी  स्त्री. काचोळीच्या आकाराचा अंगास लावलेला चंदनाचा लेप . चंदन काचोळया रेखिल्या । पाटावांच्या चोळिया । - कालिका पुराण १६ . ४७ .
०चारोळी  स्त्री. चंदन वृक्षाचें बीं - बीज .
०बटवा  पु. एक पालेभाजी . ही औषधी असून संग्रहणी , कोड , मुळव्याध इ० वर गुणकारी आहे . - योर १ . ४१ .
०हौशी वि.  गुलजार ; गुलहौशी ; चैनी ; ऐषाअरामी ; विषयी ; खुशालचंद . चंदनी - वि . चंदन काष्ठाचा , काष्ठसंबंधीचा ( तेल , चौरंग , देव्हारा इ० ). चंदनि वृक्ष तोडावया । तोडावया । - मसाप ( कोंकणीं गाणीं ) २८ .
०अत्तर   तेल - न . चंदनाचें जें अत्तर किंवा तेल काढतात तें . यास चंदनेल असेंहि म्हणतात .
०पोपट   चंदन्या पोपट - पु . एका जातीचा पोपट ; याच्या गळयावर व पंखांवर तांबडया रेघा व पट्टे असतात .

मराठी वाक्संप्रदाय - वाक्यप्रचार

चंदन उडविणें-करणें
(चंदनाचे खोड ज्‍याप्रमाणें उगाळून झिजून पार नाहीसे होते त्‍याप्रमाणें.) १. नाश करणें
२. नाहीसे करणें
फडशा करणें
ठार मारणें. ‘पेंढार्‍यांनी गांव लुटून चंदन केले.’ २. (व.) बरोबर नेम मारणें. [कंदन या शब्‍दाशी साम्‍य धरून कदाचित नाश असा अर्थ निघाला असेल.]