हात गोड नाहीं, हाट गोड

ह्याचें मला लहणें नाहीं   हात चोळणें   वाहत्‍या गंगेत हात धुणें   हात वळणें   पोटावर बांधल्यानें भूक जात नाहीं   हरा नाहीं आणि शिवा नाहीं   पाऊस नाहीं, पाणी नाहीं, दुर्दशेला पारावर नाहीं   ओटी जड, पाहुणा गोड   लंगडी ती लंगडी पण गांवदरीला चरत नाहीं   दांडयानें पाणी तोडलें म्हणून निराळें होत नाहीं   स्वतः ज्ञान नाहीं व सांगितलेलें ऐकायचें नाहीं   दान केल्यानें कोणताहि अनुष्य गरीब होऊं शकत नाहीं अगर चोरीनें श्रीमंत होऊं शकत नाहीं   स्वतः मेल्यावांचून स्वर्ग दिसत नाहीं   हरामाचा माल जिरत नाहीं   राजाच्या खजिन्याचें पाणी कधींच आटत नाहीं   अंड कितीहि ताणलें तरी कपाळाला लागणार नाहीं   माणसाला मानीत नाहीं   आठ हात लांकूड, नऊ हात ढलपी   भिकेची हंडी सिगेस चढत नाहीं   शिळी भाकर ताकानें गोड व वाईट बायको पोरानें गोड   गोड पाण्यातला मासा तोंडाला गोड लागला की, पाण्याच्या एका कोंडीतून दुसर्‍या कोंडीत जायला मनुष्‍य उत्‍सुक होतो   आवडतीचा शेंबूड गोड पण नावडतीचे मीठ आळणी   सो हाट एक ओटेका काठ   हत्ती पोसवतो पण माहेरवाशीण नाहीं पोसवत   रोम एका दिवसांत बांधलें गेलें नाहीं   सुगंधी केतकीला फळें नाहीं, ती अंगीं कांटे बाही   कंठास हात लावणें   गोड गळा   पदरीं पडलें झोड, हांसून केलें गोड   तुम्‍ही आम्‍ही भाऊ, गाठोड्‌याला हात नका लावूं   कोणी कोणाचें नशीब घेत नाहीं   चांगले थटेचें भाषण, वाईट नाहीं कठिण   मायेवांचून रड नाहीं, जाळावांचून कढ नाहीं   घशांत हात घातला, परंतु सुका   दहांचा हात दुष्मानावरहि पडूं नये   आपलें पागोटें काखेंत मारुन मग दुसर्‍याच्यास हात घालावा   फूल नाहीं फुलाची पाकळी देणें   मनाची नाहीं, पण जनाची तरी ठेवावी   कनवटीं नाहीं पैसा आणि लोकांना म्‍हणतो या बसा   झाली गोष्‍ट परत येत नाहीं   धाकासारखी चीज नाहीं   जिभेला हाड नाहीं तरी दांत पाडते   कामक्रोधु नाहीं मानसी, तो महानुभाव संन्यासी   बायकांच्या तोंडांत कोणतीहि गोष्ट राहात नाहीं   स्वभावाला औषध नाहीं   ओठाला नाहीं पुरेसें, पोटाचें आंतडें वासे   राव करीत नाहीं तें गांव करतो   शेणपुंजीला झोंप नाहीं   स्वातंत्र्याची तळमळ आणि ओढयाची खळखळ, कधींहि थांबत नाहीं   हातीं (हातांत) नाहीं रुका, त्येच्या तोंडावर थुंका