हाताचा हताळ पुरवतो पण तोंडाळ पुरवत नाहीं

ह्याचें मला लहणें नाहीं   लंगडी ती लंगडी पण गांवदरीला चरत नाहीं   आवडतीचा शेंबूड गोड पण नावडतीचे मीठ आळणी   चांगले थटेचें भाषण, वाईट नाहीं कठिण   पोटावर बांधल्यानें भूक जात नाहीं   हरा नाहीं आणि शिवा नाहीं   पाऊस नाहीं, पाणी नाहीं, दुर्दशेला पारावर नाहीं   अनुभवासारखा शिक्षक नाहीं   दांडयानें पाणी तोडलें म्हणून निराळें होत नाहीं   स्वतः ज्ञान नाहीं व सांगितलेलें ऐकायचें नाहीं   दान केल्यानें कोणताहि अनुष्य गरीब होऊं शकत नाहीं अगर चोरीनें श्रीमंत होऊं शकत नाहीं   स्वतः मेल्यावांचून स्वर्ग दिसत नाहीं   हरामाचा माल जिरत नाहीं   राजाच्या खजिन्याचें पाणी कधींच आटत नाहीं   उत्तम शेती पण धनी असावा खेतीं   देण्याला (द्यावया) नाहीं थार, आड आला शनिवार   निशाणाचें (ध्वज) फडकें मोल नसतें फार, पण त्यासाठीं रण घेत झुंजार   हत्ती पोसवतो पण माहेरवाशीण नाहीं पोसवत   माणसाला मानीत नाहीं   अंड कितीहि ताणलें तरी कपाळाला लागणार नाहीं   भिकेची हंडी सिगेस चढत नाहीं   मुंगी होऊन साखर खावी पण हत्ती होऊन लांकडें फोडूं नयेत   काम काडीचे नाहीं, फुरसत घडीची नाहीं   शेणपुंजीला झोंप नाहीं   लाख मरोत पण लाखाचा पोशिंदा न मरो   सुगंधी केतकीला फळें नाहीं, ती अंगीं कांटे बाही   रोम एका दिवसांत बांधलें गेलें नाहीं   गवत गोंडाळ, शेत धोंडाळ, बायको तोंडाळ नसावी   भात सोडावा पण सांथ सोडूं नये   कोणी कोणाचें नशीब घेत नाहीं   मनाची नाहीं, पण जनाची तरी ठेवावी   मायेवांचून रड नाहीं, जाळावांचून कढ नाहीं   इकडे बोलणें नाहीं, तिकडे चालणें नाहीं   शेत धोंडाळ, बायको तोंडाळ, गवत गोंडाळ   घरांत नाहीं खाया आणि कुत्र्याचे नांव ठेवा राया   जे काई पण थाय, ते सारानेज वास्‍ते   श्रीमंत लोक परावलंबी, सामर्थ्य नाहीं अंगीं   राव करीत नाहीं तें गांव करतो   स्वातंत्र्याची तळमळ आणि ओढयाची खळखळ, कधींहि थांबत नाहीं   हातीं (हातांत) नाहीं रुका, त्येच्या तोंडावर थुंका   फूल नाहीं फुलाची पाकळी देणें   कनवटीं नाहीं पैसा आणि लोकांना म्‍हणतो या बसा   झाली गोष्‍ट परत येत नाहीं   शहाण्याचा चाकर व्हावें पण मूर्खाचा (धनी) जामिन होऊं नये   जिभेला हाड नाहीं तरी दांत पाडते   बायकांच्या तोंडांत कोणतीहि गोष्ट राहात नाहीं   कामक्रोधु नाहीं मानसी, तो महानुभाव संन्यासी   ओठाला नाहीं पुरेसें, पोटाचें आंतडें वासे   स्वभावाला औषध नाहीं   धाकासारखी चीज नाहीं