अधिकरणम् २ - अध्यायः ८

नायकस्य संतताभ्यासात्प्रैश्रमं उपलभ्य रागस्य चानःउपशमं अनुमता तेन तं अधोऽवपात्य पुरुषायितेन साहाय्यं दद्यात् ॥१॥

स्वाभिप्रायाद्वा विकल्पयोजनार्थिनी ॥२॥

नयककुतूहलाद्वा ॥३॥

तत्र युक्तयन्त्रेणैवेतरेणोत्थाप्यमाना तं अधः पातयेत् । एवं च रतं अःविछिन्नरसं तथा प्रवृत्तं एव स्यात् । इत्येकोऽप्ययं मार्गः ॥४॥

पुनरारम्भेणादित एवोपक्रमेत् । इति द्वितीयः ॥५॥

सा प्रकीर्यमाणकेशकुसुमा श्वासविच्छिन्नहासिनी वक्त्रसंसर्गार्थं स्तनाभ्यां उरः पीडयन्ती पुनः पुनः शिरो नामयन्ती याश्चेष्टाः पूर्वं असौ दर्शितवांस्ता एव प्रकुर्वीत । पातिता प्रतिपातयामीति हसन्ती तर्जयन्ती प्रतिघ्नती च ब्रूयात् । पुनश्च व्रीडां (२७) दर्शयेत् । श्रमं विरामाभीप्सां च । पुरुषोपसृप्तैरेवोपसर्पेत् ॥६॥

तानि च वक्ष्यामः (२८)॥ २ ।८ ।७॥

प्रकरण)१८

पुरुषः शयनस्थाया योषितस्तद्वचनव्याक्षिप्तचित्ताया इव नीवीं विश्लेषयेत् । तत्र विवदमानां कपोलचुम्बनेन पर्याकुलयेत् ॥८॥

स्थिरलिङ्गश्च तत्रैनां परिस्पृशेत् ॥९॥

प्रथमसंगता चेत्संहतोर्वोरन्तरे घट्टनम् ॥१०॥

कन्यायाश्च ॥११॥

तथा स्तनयोः संहतयोर्हस्तयोः कक्षयोरंसयोर्ग्रीवायां इति च ॥१२॥

स्वैरिण्यां यथाःसात्म्यं यथायोगं च । अलके चुम्बनार्थं एनां निर्दयं अवलम्बेत्हनुदेशे चाङ्गुलिसंपुतेन ॥१३॥

तत्रेतरस्य व्रीडा निमीलनं च । प्रथमसमागमे कन्यायाश्च ॥१४॥

रतिसंयोगे चैनां कथं अनुरज्यत इति प्रवृत्त्या परीक्षेत ॥१५॥

युक्तयन्त्रेणोपसृप्यमाना यतो दृष्टिं आवर्तयेत्तत एवैनां पीडयेत् । एतद्रहस्यं युवतीनां इति सुवर्णनाभः ॥१६॥

गात्राणां स्रंसनं नेत्रनिमीलनं व्रीडानाशः समधिका च रतियोजनेति स्त्रीणां भावलक्षणम् हस्तौ विधुनोति स्विद्यति दशत्युत्थातुं न ददाति पादेनाहन्ति रतावमाने च पुरुषातिवर्तिनी ॥१७॥

तस्याः प्राग्यन्त्रयोगात्करेण संबाधं गज इव क्षोभयेत् । आ मृदुभावात् । ततो यन्त्रयोजनम् ॥१९॥

उपसृप्तकं [१]मन्थनं [२]हुलो (२९) [३]अवमर्दनं [४]पीडितकं [५]निर्घातो [६]वराहघातो [७]वृषघातश्[८]चटकविलसितं [९]संपुट इति पुरुषोपसृप्तानि ॥२०॥

न्याय्यं ऋजुसंमिश्रणं उपसृप्तकम् ॥२१॥

हस्तेन लिङ्गं सर्वतो भ्रामयेदिति [१]मन्थनम् ॥२२॥

नीचीकृत्य जघनं उपरिष्टाद्घट्टयेदिति [२]हुलः ॥२३॥

तदेव विपरीतं सःरभसं [३]अवमर्दनम् ॥२४॥

लिङ्गेन समाहत्य पीडयंश्चिरं अवतिष्ठेतेति [४]पीडितकम् ॥२५॥

सुःदूरं उत्कृष्य वेगेन स्वजघनं अवपातयेदिति [५]निर्घातः ॥२६॥

एकत एव भूयिष्ठं अवलिखेदिति [६]वराहघातः ॥२७॥

स एवोभयतः पर्यायेण [७]वृषाघातः ॥२८॥

सकृन्मिश्रितं अःनिष्क्रमय्य द्विस्त्रिश्चतुरिति घट्टयेदिति [८]चटकविलसितम् ॥२९॥

रागावसानिकं व्याख्यातं करणं [९]संपुटं इति (३०) ॥३०॥

तेषां स्त्रीसात्म्याद्विकल्पेन प्रयोगः ॥३१॥

(प्रकरण)१७ (३१)

पुरुषायिते तु [१]संदंशो [२]भ्रमरकः [३]प्रेङ्खोलितम् (३२) इत्यधिकानि ॥३२॥

बाडवेन लिङ्गं अवगृह्य निष्कर्षन्त्याः पीडयन्त्या वा चिरावस्थानं [१]संदंशः ॥३३॥

युक्तयन्त्रा चक्रवद्भ्रमेदिति [२]भ्रमरक आभ्यासिकः ॥३४॥

तत्रेतरः स्वजघनं उत्क्षिपेत् ॥३५॥

जघनं एव दोलायमानं सर्वतो भ्रामयेदिति [३]प्रेङ्खोलितकम् ॥३६॥

युक्तयन्त्रैव ललाटे ललाटं निधाय विश्राम्येत ॥३७॥

विश्रान्तायां च पुरुषस्य पुनरावर्तनम् । इति पुरुषायितानि ॥३८॥

भवन्ति चात्र श्लोकाः ॥३९॥

व्प्रच्छादितस्वभावापि गूढाकारापि कामिनी । विवृणोत्येव भावं स्वं रागादुपरिवर्तिनी ॥३९॥

व्यथाशीला भवेन्नारी यथा च रतिलालसा । तस्या एव विचेष्टाभिस्तत्सर्वं उपलक्षयेत् ॥४०॥

व्न त्वेव र्तौ न प्रसूतां न मृगीं न च गर्भिणीम् । न चातिःव्यायतां (३३) नारीं योजयेत्पुरुषायिते ॥४१॥

चिति श्रीवात्यायनीये कामसूत्रे सांप्रयोगिके द्वितीयेऽधिकरणे पुरुषोपसृप्तानि पुरुषायितं चाष्टमोऽध्यायः । आदितस्त्रयोदशः ॥८॥