Dictionaries | References

मेघ

   { mēghḥ }
Script: Devanagari

मेघ     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
See : बादल, मेघराग

मेघ     

मेघ n.  तारकासुर के पक्ष का एक असुर ।
मेघ II. n.  स्वायंभुव मनु के पुत्रों में से एक ।
मेघ III. n.  (भविष्य.) एक राजवंश, जो कोमल नामक नगरी में राज्य करता था । ब्रह्मांड के अनुसार इस वंश में नौ राजा, एवं वायु के अनुसार सात राजा थे (नल देखिये) ।

मेघ     

कोंकणी (Konkani) WN | Konkani  Konkani
See : कूप, मेघराग

मेघ     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
from the air during the prevalence of a dense fog. 3 Applied to Hoarfrost.

मेघ     

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English
 m  A cloud.

मेघ     

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi
See : ढग, मेघ राग

मेघ     

 पु. 
घन ; जलद .
हिम .
दाट धुकें पडलें असतांना हवेपासून उत्पन्न होणारा व नंतर विस्तवावर तयार केलेला एक विशिष्ट खाण्याजोगा पदार्थ . [ सं . मेघ ; प्रा . मेह ; गुज . हिं . मेह ; सिं . मेहु ] ( वाप्र . )
०ओळणें   ढग येणें ; आकाश अभ्राच्छादित होणें . असंभाव्य मेघ ओळला । एकाएकीं चहूंकडे । - ह १२ . ४५ . सामाशब्द -
०गंभीर वि.  
मोठा नाद करणारा ; मेघगर्जनेप्रमाणें घन व पूर्ण . [ सं . मेघ + गंभीर [
०गर्भ  पु. ( अनेक वचनी उपयोग ) गारा ; करका . [ सं . ]
०डंबर   मेघाडंबर - नपु .
मेघांचें अवडंबर ; आभाळ भरुन येणें ; ढगाचें छत .
( ल . ) पोकळ धमकावणी ; व्यर्थ वल्गना ; भयंकर पण निष्फळ देखावा .
०डंबर   री - स्त्री .
छत ; मंडपी ; उंच छत्री . भक्ति वैराग्य ज्ञान । हेंचि माहीमार्तब सूर्यपान । मेघडंबर पताका । - स्वादि ७ . ५ . ५२ .
घुमट ; हत्तीवरील अंबारी . यापरी हवदे मेघडंबरी । - नव १३ . ७५ . - वि . मंडपी , छत असणारा ( देव्हारा , डोला इ० ). [ सं . ]
०तडित  स्त्री. ( शाप . ) ढगांतील वीज ; ( इं . ) लाइटनिंग . [ सं . ]
०तडिद्वाहक  पु. ( पदाव ) ढगांत उत्पन्न होणार्‍या विजेपासून संरक्षण होण्याकरितां इमारतीच्या उंच भागावर धातूच्या पट्ट्या बसवून त्या जमीनींत पुरलेल्या असतात त्या प्रत्येक . [ सं . मेघ + तडित + वाहक ]
०पटल  न. ढगांचें आवरण ; छत ; ढगांनीं आकाश आच्छादित होणें . ( क्रि० येणें ; पडणें ).
०मंडल  न. 
मेघांचा समुदाय .
मेघांचा प्रदेश ; वातावरण , आकाश . [ सं . मेघ + मंडल ]
०मल्हार   पु ( संगित ) एक राग . ह्या रागांत षड्ज , तीव्र ऋषभ , कोमल मध्यम , पंचम , तीव्र धैवत , कोमल निषाद , तीव्र निषाद हे स्वर लागतात . जाति षाडव - षाडव . वादी षड्ज . संवादी पंचम . गानसमय मध्यरात्र . वर्षाऋतूंत सार्वकालिक [ सं . ]
०मांस  न. मेघ अर्थ २ पहा . [ सं ]
०माळ  स्त्री. कागद कातरुन केलेली माळ ; नक्षत्रमाळ ; रंगमाळ पहा .
०माळा  स्त्री. 
ढग ; मेघपंक्ति .
मेघावर केलेला एक भविष्यसूचक ग्रंथ .
रहाटगाडग्यावरील गाडग्यांची माळ .
०रंजनी  पु. ( संगीत ) एक राग . ह्या रागांत षड्ज , कोमल ऋषभ , तीव्र गांधार , कोमल मध्यम , तीव्र निषाद हे स्वर लागतात जाति औडुव - औडुव . वादी मध्यम . संवादी षड्ज . गानसमय रात्रीचा चौथा प्रहर . क्वचित ह्या रागांत तीव्र मध्यम घेण्यांत येतो .
०वितान  न. मेघडंबरी ; मेघांचा चांदवा , विस्तार . [ सं . ]
०श्याम वि.  ढगासारखा काळासावळा ; घनश्याम मेघाडंबर न . मेघडंबर पहा . मेघुडा पु . प्रळयकालचा मेघ . मग मेघुडे विराले । - विउ ५ . ४९ . मेघोडा , मेघौडा , मेघौडें पुन . मेघ ; ढगांचा समुदाय . जैसे वर्षाकाळींचे मेघौडे । - ज्ञा ११ . १९४ . [ प्रा . ] मेघौनि क्रिवि . मेघापासून . देखे मेघौनि सुटती धारा । - ज्ञा ६ . ८७ . [ मेघ + हून - ऊन ]

मेघ     

नेपाली (Nepali) WN | Nepali  Nepali
See : बादल, बादल

मेघ     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
मेघ  m. m. (fr.मिघ् = मिह्cf.मेघमान) ‘sprinkler’, a cloud, [RV.] &c. &c. (also = cloudy weather)
गृह-म्°   a mass, multitude (See ) Cyperus Rotundus, [L.]
ROOTS:
गृह म्°
(in music) a partic.राग, [Col.]
a राक्षस (?), [L.]
N. of a king (pl. of a dynasty), [VP.]
-भगीरथ   of an author (= ), [Cat.]
ROOTS:
भगीरथ
मेच   of a poet, ib. (v.l.)
of the father of the 5th अर्हत् of the present अवसर्पिणी, [L.]
-गिरि   of a mountain (cf. and -पर्वत)
ROOTS:
गिरि
मेघ  n. n. talc, [L.]

मेघ     

मेघः [mēghḥ]   [मेहति वर्षति जलम्, मिह्-घञ् कुत्वम्]
A cloud; कुर्वन्नञ्जनमेचका इव दिशो मेघः समुत्तिष्ठते [Mk.5.23,2,3] &c.
A mass, multitude.
 N. N. of one of the six Rāgas (in music).
A fragrant grass.
-घमू   Talc.-Comp.
-अध्वन्  m. m.,
-पथः, -मार्गः   'the path of clouds', atmosphere.
-अन्तः   the autumn (शरदृतु).
-अरिः   the wind.
-अस्थि  n. n. hail.
-आख्यम्   talc.
-आगमः   the approach of rains, the rainy season; नवाम्बुमत्ताः शिखिनो नदन्ति मेघागमे कुन्दसमानदन्ति [Ghaṭ.]
-आच्छादित a.  a. covered with clouds.
-आटोपः   a dense or thick cloud.-आडम्बरः thunder.
-आनन्दा   a kind of crane.-आनन्दिन् m. a peacock.
-आलोकः   the appearance or sight of clouds; मेघालोके भवति सुखिनोऽप्यन्यथावृत्ति चेतः [Me.3.] -आस्पदम् the sky, atmosphere.
-उदकम्   rain.-उदयः the rising of clouds.
-कफः   hail.
-कालः   the rains, rainy season.
-गर्जनम्, -गर्जना   thunder.
-चिन्तकः   the Chātaka bird.
-जः   a large pearl.
जालम् a dense mass of clouds.
-ज्योतिस्  m. m., n. lightning.
-दीपः   lightning.
-दूतम्  N. N. of a celebrated poem by Kālidāsa.-द्वारम् the sky, atmosphere.
नादः the roar of clouds, thunder.
an epithet of Varuṇa.
 N. N. of Indrajit, son of Rāvaṇa; भक्तिप्रह्वं कथमपि यवीयांसमुत्सृज्य चापारोपव्यग्राङ्गुलिकिसलयं मेघनादक्षयाय [Mv.6.37.]
the Palāśa tree. ˚अनुलासिन्, अनुलासकः a peacock. ˚जित् m. an epithet of Lakṣmaṇa.
-नामन्  m. m. a kind of grass (Cyperus Rotundus, भद्रमुस्ता).
-निर्घोषः   thunder.-पङ्क्तिः,
-माला, -राजिः  f. f. a line of clouds; प्रथमं मेघराजिः पञ्चाद् बिद्युल्लता [V.2.]
-पथः   atmosphere.
पुष्पम् water.
river-water. (-ष्पः) N. of one of the 4 horses of Viṣṇu.
-प्रसरः, -प्रसवः   water.
-भूतिः   a thunderbolt.
-मण्डलम्   the firmament, sky.
-माल,   -मालिन्a. cloud-capt.
-मोदिनी   Eugenia Jambolana (Mar. जांभूळ).
-योनिः   fog, smoke.
-रावः   a kind of water-bird.
-रेखा, -लेखा   a line of clouds.-वर्णा the Indigo plant.
-वर्त्मन्  n. n. the atmosphere.-वह्निः lightning.
वाहनः an epithet of Indra; श्रयति स्म मेघमिव मेघवाहनः [Śi.13.18.]
an epithet of Śiva.
विस्फूर्जितम् thunder, rumbling of clouds.
 N. N. of a metre; see App.
-वेश्मन्  n. n. the atmosphere.-श्याम a. dark as a cloud (epithet of Rāma or Kṛiṣṇa); मेघश्यामं पीतकौशेयवासम्.
-संघातः   an assemblage of clouds.-सारः a kind of camphor.
-सुहृद्  m. m. a peacock.-स्कन्दिन् m. the fabulous animal Śarabha.

मेघ     

Shabda-Sagara | Sanskrit  English
मेघ  m.  (-घः)
1. A cloud.
2. A fragrant grass, (Cyperus rotundus.)
3. A demon, a goblin.
4. A mass, a multitude.
 n.  (-घं) Talc.
E. मिह् to sprinkle, aff. अच्, and the final changed.
ROOTS:
मिह् अच्

Related Words

मेघ गर्जना   मेघ गर्जनी   मेघ नाद   मेघ गर्जन   मेघ ओळणें   मेघ वोळणें   मेघ   मेघगर्जना   मेघ दाटणे   मेघ मल्लार   मेघ मल्हार   मेघ-माला   मेघ राग   ಮೇಘ ಗರ್ಜನೆ   मेघराग   मेघरागः   மேகராகம்   ମେଘରାଗ   మేఘరాగం   ਮੇਘਰਾਗ   મેઘરાગ   മേഘരാഗം   cloud   মেঘ   altocumulus   altostratus   low stratus cloud   nimbostratus   बळाहक   cumulonimbus   घनगर्जन   घन गर्जन   घन गर्जना   घनघोष   घन घोष   मेघगर्जनी   मेषसंधि   घनगर्जना   औदमेघि   मेघमांस   साम्मेघ्य   इन्द्रदेवी   rain cloud   केतलिकीर्ति   मेघगर्ज्जन   मेघाराव   मेघानन्दिन्   मेहु   मेहू   मेहो   अभाळाचा गाळ   दशनाद   मेघगर्जन   मेघप्रसव   मेघाडम्बर   मोदमोदिनी   धारा घालणें   प्रजीविन्   वीधोळणें   शिष्यहितैषिणी   अनंतटंक   जलधर-केदारा   आबुट   जीमृत   खादना   आगोटी   चिंताग्नि   अमेघ   मेघकफ   मेघकाल   मेघङ्कर   मेघज   मेघज्योतिस्   मेघदीप   मेघभूति   मेघयोनि   मेघवर्त्मन्   मेघवह्नि   मेघविस्फुर्ज्जित   मेघवेश्मन्   मेघागम   मेघास्थि   मेघास्पद   मेषवाहिनी   महाम्बुक   देवकिरि   द्रोणवृष्टि   पावसाचे वारे   संजीविन्   संडीविन्   वर्षणे   electron cloud   अंबुद   महुडा   अकालमेघोदय   घाटौली   मेघजीवक   मेघद्वार   मेघसुहृद्   पाहूनिया मेघाला, आनंद वाटे चातकाला   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP