-
न. १ सत्य ; वास्तविक स्वरुप ; वस्तुस्थिति . असे हा कोणाचा कवण मजला तत्त्व न कळे । - सारुह ७ . ८२ . जाणे त्या जिष्णुलाहि तत्त्वाने । - मोकर्ण २७ . १८ . २ ( ल . ) प्रत्यक्ष अस्तित्व ; उलट अर्थी माया . ३ ( वेदांत ). ब्रह्म ; तेंचपण ; जीवपण ; विश्वाला चेतना देणार्या परमात्मरुपाशी एकरुप असलेले जीवात्म्याचे स्वरुप . तैसे विचारितां निरसले । ते प्रपंचु सहजे सांडवले । मग तत्त्वता तत्त्व उरले । ज्ञानियासि । - ज्ञा २ . १३१ . ४ पंचमहाभूते , पंचविषय , दशेंद्रिये , मन , अहंकार , महत्तत्त्व , माया , ईश्वर यांना सामान्य संज्ञा . यांपैकी प्रत्येकाला म्हणतात . ५ ( शब्दशः व लक्षणेने ) ( एखाद्या पदार्थातील ) उत्कृष्ट अंश ; सत्व ; सार ; मगज . ६ सारांश ; तात्पर्य ; सार . ७ ( रसा . ) मूलद्रव्य , धातु . ( इं . ) एलेमेंट . [ सं . तत = तो + त्व = भाववाचक नामाचा प्रत्यय ] सामाशब्द -
-
न. तत्त्व इ० पहा .
-
०ग्रह पु. १ सत्य , यथार्थ स्वरुपाचा बोध होणे . २ सार , मुख्यांश ग्रहण करणे ; [ तत्त्व + ग्रह = घेणे ]
-
०चिंता स्त्री. ब्रह्मचिंतन ; वेदांत . क्रमी वेळ जो तत्त्वचिंतानुवादे । - राम ५२ . [ तत्त्व + चिंता = विचार , मनन ]
Site Search
Input language: