चाणक्य

Meaning
Pages
Related

	A Sanskrit English Dictionary \| sa en \| \|
	चाणक्य mfn. mfn. made of chick-peas, [Bhpr. v, 11, 37] composed by चाणक्य, [Cāṇ.] चाणक्य m. m. (g.~~गर्गा-दि~~) patr.fr.चणक (son of चणिन्, [HPariś. viii, 200]), N. of a minister of चन्द्र-गुप्त (said to have destroyed the नन्द dynasty; reputed author of ~~-श्लोक~~ [q.v.], ‘the Machiavelli of India’), [Pañcat.]; [Mudr.]; [Kathās. v, 109 ff.]

	The Practical Sanskrit-English Dictionary \| sa en \| \|
	चाणक्यः [cāṇakyḥ] N. N. of a celebrated writer on civil polity; also known as विष्णुगुप्त, कौटिल्य; see कौटिल्य.

	Shabda-Sagara \| sa en \| \|
	चाणक्य m. (~~-क्यः~~) 1. A name of the sage VATSYAYANA. 2. Name of a Brahman, the reputed author of a work on polity, and minister of CHANDRAGUPTA. n. (~~-क्यं~~) The work of Chanakya, detached stanzas original or compiled, on morals and polity. E. ~~चणक~~ a saint, and ~~यञ्~~ affix of descent. ~~चणकस्य मुनेः गोत्रापत्यम् .~~ See also: चणक - यञ् - चणकस्य मुनेः गोत्रापत्यम् .

	महाराष्ट्र शब्दकोश \| mr mr \| \|
	*पु.* १ एक दशग्रंथी ब्राह्मण . यानें पुष्कळ कारस्थानें करून मगध देशच्या नंद राजवंशाचा नि : पात केला व चंद्रगुप्त मौर्यास गादी मिळवून दिली यावरून . २ ( ल . ) अतिशय पाताळयंत्री व कारस्थानी मनुष्य . [ सं . ]

	Puranic Encyclopaedia \| en en \| \|
	CĀṆAKYA (KAUṬILYA) The famous author of “Arthaśāstra” a treatise on political economy. Eastern and western scholars have made exhaustive researches on this intellectual giant of ancient India, Cāṇakya. But, nothing definite has yet been established about his time or life. Indians have accepted as a fact the traditional legend that he was a minister of Candragupta, the founder of the Maurya dynasty. It is also firmly believed that it was this mighty intellect of a brahmin who made Candragupta a powerful emperor and steered the ship of his state. The phrase ‘Cāṇakya's kuṭilanīti’ (crooked tactics) has become proverbial. Some scholars hold the opinion that he came to be called ‘Kauṭilya’ because of his Kuṭila (crooked) tactics; but evidence to establish this view-point is yet to be adduced. It is his famous Arthaśāstra, which has made Cāṇakya's name a world famous one. The great German thinker Jolly has described the Arthaśāstra as a unique composition in the Sanskrit language. And, Johann Meyer, the great western scholar has the following to say about the book:-- “Kauṭilya's Arthaśāstra is not one single text, it is a collection and collateration of all books in ancient India. To study the greatness of the theories and principles contained in it today requires continuous and constant study at least for twenty years and the unremitting efforts of a scholar with unabounded knowledge are required.” Even his name has not yet been confirmed beyond doubts. Kauṭilya is also called Viṣṇugupta, Cāṇakya, Dramila, and Aṅgula. Modern researches place the date of the Arthaśāstra at near about B.C. 400. In Viśākhadatta's Mudrārāksasa (drama) the name Kauṭilya is used. The Authors of Nītiśāstra maintain that the name of the author of Arthaśāstra was Viṣṇugupta. It may be gathered from the Mudrārākṣasa that he became famous as Cāṇakya as he was the son of Caṇaka, and that he possessed deep erudition in Nītiśāstra, Dharma- śāstra and astrology. There is another legend to the effect that this brahmin (Cāṇakya) belonged to Kāñcīpura and that he migrated to Pāṭalīputra, the seat of learning and scholarship. As Kāmandaka, who lived in the fourth century B.C. has eulogised Cāṇakya in his nītiśāstra it may be surmised that Cāṇakya lived sometime near about that. Candragupta and Cāṇakya are referred to in the Viṣṇu and the Vāmana Purāṇas. Kauṭilya was keen-eyed and scholar par excellence. “Arthaśāstra” is a great book written by him after thoroughly examining the viewpoints of previous scholars, and then establishing his own views and theories. From the Daśakumāracarita of Daṇḍī (A.D. 700) it may be seen that there are 6000 verses in the Anuṣṭup metre (eight letters in one line) in the Artha- śāstra composed by Viṣṇugupta for the use of Candragupta Maurya. The Artha āstra has been held in praise by Bāṇabhaṭṭa who lived in the 7th Century, Somadevasūri, who lived in the 10th century and also by Hemacandra, the author of Kāvyānuśāsana, who lived in the 12th century. The book is a discourse on the principles and practices that are necessary to establish a strong government of an ideal empire. Cāṇakya has mentioned in his book with respect the old scholars like Manu, Śukra, Bṛhaspati, Nārāyaṇa, Kātyāyana and Govinda dīkṣita. (For the purāṇic story about Cāṇakya see Vararuci, Para 6).

Related Words

SUGGEST A NEW WORD!

: Folder

: Page

: Word/Phrase

: Person

Keyword Pages

Show All

चाणक्य-सूत्राणि
नीतिवर्णनात्मक संस्कृत ग्रंथांमध्ये, चाणक्य-नीतिदर्पण ग्रंथाचे महत्वपूर्ण स्थान आहे. जीवन सुखमय आणि ध्येयपूर्ण बनविण्यासाठी, विविध विषयांचे वर्णन या ..
चाणक्य-सूत्राणि - प्रथमोऽध्यायः
नीतिवर्णनात्मक संस्कृत ग्रंथांमध्ये, चाणक्य-नीतिदर्पण ग्रंथाचे महत्वपूर्ण स्थान आहे. जीवन सुखमय आणि ध्येयपूर्ण बनविण्यासाठी, विविध विषयांचे वर्णन या ..
चाणक्य-सूत्राणि - द्वितीयोऽध्यायः
नीतिवर्णनात्मक संस्कृत ग्रंथांमध्ये, चाणक्य-नीतिदर्पण ग्रंथाचे महत्वपूर्ण स्थान आहे. जीवन सुखमय आणि ध्येयपूर्ण बनविण्यासाठी, विविध विषयांचे वर्णन या ..
चाणक्य-सूत्राणि - तृतीयोऽध्यायः
नीतिवर्णनात्मक संस्कृत ग्रंथांमध्ये, चाणक्य-नीतिदर्पण ग्रंथाचे महत्वपूर्ण स्थान आहे. जीवन सुखमय आणि ध्येयपूर्ण बनविण्यासाठी, विविध विषयांचे वर्णन या ..
चाणक्य-सूत्राणि - चतुर्थोऽध्यायः
नीतिवर्णनात्मक संस्कृत ग्रंथांमध्ये, चाणक्य-नीतिदर्पण ग्रंथाचे महत्वपूर्ण स्थान आहे. जीवन सुखमय आणि ध्येयपूर्ण बनविण्यासाठी, विविध विषयांचे वर्णन या ..
चाणक्य-सूत्राणि - पञ्चमोऽध्यायः
नीतिवर्णनात्मक संस्कृत ग्रंथांमध्ये, चाणक्य-नीतिदर्पण ग्रंथाचे महत्वपूर्ण स्थान आहे. जीवन सुखमय आणि ध्येयपूर्ण बनविण्यासाठी, विविध विषयांचे वर्णन या ..
चाणक्य-सूत्राणि - षष्ठोऽध्यायः
नीतिवर्णनात्मक संस्कृत ग्रंथांमध्ये, चाणक्य-नीतिदर्पण ग्रंथाचे महत्वपूर्ण स्थान आहे. जीवन सुखमय आणि ध्येयपूर्ण बनविण्यासाठी, विविध विषयांचे वर्णन या ..
चाणक्य-सूत्राणि - सप्तमोऽध्यायः
नीतिवर्णनात्मक संस्कृत ग्रंथांमध्ये, चाणक्य-नीतिदर्पण ग्रंथाचे महत्वपूर्ण स्थान आहे. जीवन सुखमय आणि ध्येयपूर्ण बनविण्यासाठी, विविध विषयांचे वर्णन या ..
चाणक्य-सूत्राणि - अष्टमोऽध्यायः
नीतिवर्णनात्मक संस्कृत ग्रंथांमध्ये, चाणक्य-नीतिदर्पण ग्रंथाचे महत्वपूर्ण स्थान आहे. जीवन सुखमय आणि ध्येयपूर्ण बनविण्यासाठी, विविध विषयांचे वर्णन या ..
अर्थशास्त्रम् - अध्याय १
विनयाधिकरण (Concerning Discipline)कौटिल्य अर्थात् चाणक्य द्वारा रचित अर्थशास्त्र हा प्राचीन ग्रंथ आहे. यात राज्यव्यवस्था, कृषि, न्याय आणि राजनीति वगै..
अर्थशास्त्रम् अध्याय ०१ - भाग १
कौटिल्य अर्थात् चाणक्य द्वारा रचित अर्थशास्त्र हा प्राचीन ग्रंथ आहे.
अर्थशास्त्रम् अध्याय ०१ - भाग २
कौटिल्य अर्थात् चाणक्य द्वारा रचित अर्थशास्त्र हा प्राचीन ग्रंथ आहे.
अर्थशास्त्रम् अध्याय ०१ - भाग ३
कौटिल्य अर्थात् चाणक्य द्वारा रचित अर्थशास्त्र हा प्राचीन ग्रंथ आहे.
अर्थशास्त्रम् अध्याय ०१ - भाग ४
कौटिल्य अर्थात् चाणक्य द्वारा रचित अर्थशास्त्र हा प्राचीन ग्रंथ आहे.
अर्थशास्त्रम् अध्याय ०१ - भाग ५
कौटिल्य अर्थात् चाणक्य द्वारा रचित अर्थशास्त्र हा प्राचीन ग्रंथ आहे.
अर्थशास्त्रम् अध्याय ०१ - भाग ६
कौटिल्य अर्थात् चाणक्य द्वारा रचित अर्थशास्त्र हा प्राचीन ग्रंथ आहे.
अर्थशास्त्रम् अध्याय ०१ - भाग ७
कौटिल्य अर्थात् चाणक्य द्वारा रचित अर्थशास्त्र हा प्राचीन ग्रंथ आहे.
अर्थशास्त्रम् अध्याय ०१ - भाग ८
कौटिल्य अर्थात् चाणक्य द्वारा रचित अर्थशास्त्र हा प्राचीन ग्रंथ आहे.
अर्थशास्त्रम् अध्याय ०१ - भाग ९
कौटिल्य अर्थात् चाणक्य द्वारा रचित अर्थशास्त्र हा प्राचीन ग्रंथ आहे.
अर्थशास्त्रम् अध्याय ०१ - भाग १०
कौटिल्य अर्थात् चाणक्य द्वारा रचित अर्थशास्त्र हा प्राचीन ग्रंथ आहे.