अपनी

{ apanī }

A Sanskrit English Dictionary

अप-√ नी   to lead away or off;

to rob, steal, take or drag away;

to remove, frighten away;

to put off or away (as garments, ornaments, or fetters);

to extract, take from;

to deny Comm. on [Mn. viii, 53. 59];

to except, exclude from a rule Comm. on [RPrāt.] :

Desid. -निनीषति, to wish to remove Comm. on [Mn. i, 27.]

ROOTS:

अप √ नी

The Practical Sanskrit-English Dictionary

अपनी [apanī]   1 [P.]
To lead or carry away, carry or lead off; cause to retire; तमप्यपनयेत् [Ms.3.242.]
(a) To remove (in all senses), destroy, take away; आर्तानां भयमपनेतुमात्तधन्वा [Ś.6.27;] शत्रूनपनेष्यामि [Bk.16.3;] so तृष्णाम्, भयम्, भ्रमम्, दोषम्, संशयम् &c. (b) To rob, steal, take away, carry away or off; त्वं रक्षसा भीरु यतोऽपनीता [R.13.24.]
To extract, take or draw out from (dart, oil &c.); अपनीताशेषशल्यम् [Dk.31;] दिष्टया शल्यं मे हृदयादपनीतमिव [V.5.]
To put off or away, take or pull off (dress, ornaments, fetters &c.); अपनीताशेषराजचिह्ना [K.26;] एषां बन्ध- नान्यपनय [H.1;] चरणान्निगडमपनय [Mk.6;] अपनयन्तु भवत्यो मृगयावेषम् [Ś.2;] [R.4.64.]
To deny; नैतन्मया निर्दिष्टमि- त्यपनयति Kull. on [Ms.8.53.]
To except, exclude from a rule.
To behave wrongly, immorally; शत्रौ हि साहसं यत्तत्किमिवात्रापनीयते [Rām.6.64.1.]

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

verb  वस्तुविशेषे पतितस्य वस्तुनः दूरीकरणानुकूलः व्यापारः।   Ex. सः दुग्धे पतितां मक्षिकाम् अपनयति।

HYPERNYMY:

निष्कासय

ONTOLOGY:

() ➜ कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

Wordnet:

ben বার করা

kan ಎತ್ತಿ ಹಾಕು

ori ବାହାର କରିବା

verb  केनापि उपायेन अन्यं दूरं निर्गमनानुकूलः व्यापारः।   Ex. भारतीयाः वीराः शत्रून् अपानयन्त।

HYPERNYMY:

धावय

ONTOLOGY:

प्रेरणार्थक क्रिया (causative verb) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

प्रतिसारय अपसारय निःसारय निष्कासय

Wordnet:

asm খেদা

bd होखारहर

ben তাড়ানো

kan ಓಡಿಸು

kas ژٔلراوُن

kok धांवडावप

mal ഓടിക്കുക

mar पळविणे

ori ହଟେଇଦେବା

tam ஓடச்செய்

tel తరుము

urd بھگانا

verb  कस्य अपि गुणस्य द्रव्यस्य वा प्रभावं दूरीकरणानुकूलः व्यापारः।   Ex. आहितुण्डिकः बालकस्य शरीरात् सर्पविषम् अपानयत्।

HYPERNYMY:

निष्कासय

ONTOLOGY:

() ➜ कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

Wordnet:

asm টানি অনা

bd बो

kas چوٗسُن

mar उतरवणे

mni ꯆꯤꯡꯊꯣꯛꯄ

tel లాగు

urd کھینچنا , چوسنا , نکالنا

verb  कालस्थानसम्बन्धादिभिः परिमाणैः दूरीकरणानुकूलः व्यापारः।   Ex. पापानामनुपत्तये प्रायश्चित्तम्।

ONTOLOGY:

परिवर्तनसूचक (Change) ➜ कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

विनी व्यपनी अपसृ उतसृ निःसृ सृ अपहृ हृ अपकृष् व्यपकृष अवकृष् अपनुद् व्यपनुद् अपोह्

Wordnet:

asm আঁতৰোৱা

bd होखार

ben মিটিয়ে ফেলা

guj હટાવવું

hin मिटाना

kan ತೊಡೆದುಹಾಕು

kas مِٹاوُن

kok काबार करप

mal ദൂരീകരിക്കുക

mni ꯀꯣꯛꯍꯟꯕ

nep मेटाउनु

ori ତୁଟାଇବା

pan ਮਿਟਉਂਣਾ

tam போக்கு

tel దూరంచేయు

urd مٹانا , دور کرنا , ہٹانا , الگ کرنا

See : प्रशम्, अपहृ, अपहृ, अपाकृ