हंसरा पुरुष आणि रडकी बायको यांचें तोंड पाहूं नये

तोंड   गोठणचं गाईल आणि घरांतली जाईल, द्याल तितका मार खाईल   चोर तो चोर आणि-आणखी शिरजोर   भांडाच्या गांडीखालून जाऊं नये   शहाण्याचा व्हावें चाकर पण मूर्खाचा होऊं नये धनी   नये   गाय अपवित्र आणि शेपूट पवित्र   आरशांत पाहणाराचे तीन प्रकारः नर, वीर आणि वानर   दृष्टीआड सृष्टि आणि वस्त्राआड जग (जन) नागवें   आप तरणें आणि जग तारणें, आप बुडणें व जग बुडविणें   बोरीबंदर-बोरीबंदर, बायको सुंदर   बाईल गेली यात्रेला आणि लौकरच आली घराला   कामाला नडी आणि रिकामपणाला घोडी   कैलास कंटाळे तों गाणें, आणि कान फाटेतों लेणें   चूल आणि मूल   सूर्य शिळा, अग्नि ओवळा, आणि गंगा पारोशी म्हणतां येत नाहीं   सुपांतील हंसती आणि जात्यांतील रडती   व्याली आणि चाटावयास विसरली   सांगेल तें कारण आणि बांधील तें तोरण   सारा गांव शेती आणि कण नये हातीं   पोर आणि ढोर दुसर्‍यावर विसंबूं नये   बावळा-बावळी मुद्रा आणि देवळीं निद्रा   घर ना दार, आणि देवळीं बिर्‍हाड   दोहों सशांचे लागतां पाठीं, एकहि नये हातीं   तोंडाला तोंड देणे   माय मावली दुनिया पावली, बायको मावली फजिती पावली   सगळा गांव बाबाचा, आणि कोणी नाहीं माझ्या कामाचा   पहार्‍याला संत्री आणि राज्याला (राजाला) मंत्री   बाभळीचा कांटा, पुढें तिखट आणि मागें पोंचट   आपली हाण (हानि) आणि जगाची मरमर   आपलें नकटें आणि लोकांचें चोखटें   तिळभर करावें आणि डोंगरभर गर्जावें   आपलें नकटें आणि लोकांचे चोखटें बरोबर आहे   कामापुरता मामा आणि ताकापुरती आजीबाई   कुणब्‍याची बेटी आणि गव्हाची रोटी   सोनें केलें देवानें आणि सोन्याचा देव केला माणसानें   कावळे दावो गेलो आणि उजवो गेलो सारखंच   माधुकरी-माधुकरीचें आणिलें आणि अर्धें पोट भरिलें   सुकुमार बिबी आणि चाबका जोगी, चाबुक तुटला पण वळ नाहीं उठला   सगळा स्वैंपाक तयार झाला आणि विसरली मिठाला   कोठें इंद्राचा ऐरावत आणि कोठें शामभटाची तट्टाणी   रडतो आई आई आणि म्हणतो बाई बाई   वृत्ति-वृत्तीला बांध घालणें ती बुद्धि आणि बांध राहूं देत नाहीं ती बद्धी   सोनें आणि परिमळे   धडांत ना भाकडांत, आणि शेळींत ना बोकडांत   नवर्‍याला मिळेना काट आणि धेडा मागतो वरण   दुर्गुण आणि विपत्ति, आळसापासून उत्पत्ति   भांडभांड भांडला आणि शेवटीं धरिला अबोला   दिवसां मजूरी आणि रात्रीं हजेरी   राजे राजांचें दळ हाले आणि प्रजेचे हाल झाले   आडभिंतीची पडभिंत, पडभिंतीचा पोपडा, आणि त्यांतून निघाला खेंकडा   उंदराच्या पोरानें लोखंडाशी खेळूं नये   एकानें गाय मारली म्हणून दुसर्‍यानें वासरूं मारूं नये   गेल्‍याचें घर व मेल्‍याची बायको   घ्राणींतल्‍यान वचचें पोण्ण दिवाणांतल्‍यान वच नये   चिमणीसारखें तोंड करणें   ज्‍याला पानाचें भय वाटतें, त्‍यानें वनांत जाऊं नये   दरिद्यास खोड असूं नये   नदीचें मूळ आणि ऋषीचें कूळ पाहूं नये   पाण्यांत राहून माशांशीं वैर करुं नये   भुकेला-भुकेला ब्राह्मण, जेवलेला मुसलमान यांना रागास आणूं नये   मेघाच्या आणि गर्भाच्या भरंवशावर राहूं नये   मानभावाची बायको   माप आणि महापाप   हत्तीशीं वारगोळें करुं नये