पौराणिक चरित्रें - दशावतारवर्णन

१.
मीनरूप झाला प्रथम तो हरी । ज्याचा चराचरीं वास होता ॥१॥
मार्कंडेयालागीं दाखविली माया । वटपत्रीं तया रूपासी हो ॥२॥
बाळमुकुंदानें स्वरूप दावितां । श्वासोच्छ्वास घेतां चौदाकल्प ॥३॥
पाहोनियां माया अंतरीं निमाला । घाबरा तो झाला ऋषिराज ॥४॥
अश्वासून तया दाखविली माया । धन्य देव-राया नामा म्हणे ॥५॥

२.
उदकीं बुडतां क्षिती तारियेली । भूतें सारियलीं दाढे-वरी ॥१॥
अद्यापि तूं होसी ऐसा ह्लषिकेशी । धरूनि मारिसी बळि-वंत ॥२॥
नामा म्हणे धन्य अघटित करणी । दाढेसी धरूनि वराह तूं ॥३॥

३.
प्रल्हादाकारणें स्तंभीं अवतार । भक्त राजेश्वर ह्मण-ताती ॥१॥
जळीं स्थळीं आहे सर्वां ठायीं हरी । प्रत्यक्ष तूं न्या-हारी स्तंभामाजी ॥२॥
ऐकतांचि वाणी क्रोधासी चढला । खड्ग तो काढिला कोशांतून ॥३॥
तयेकाळीं हाक मारिली प्रचंड । फोडिलें ब्रह्मांड नरसिंहेम ॥४॥
धरूनियां दैत्य वेगीं मांडीवरी । नखानें तो चिरी पोट त्याचें ॥५॥
जयजयकार झाला ब्रह्मादि पातला । इंद्रा-दिक आला देवांसहित ॥६॥
करूनियां स्तुति देव शांतविला । प्रल्हाद तो झाला पूर्ण भक्त ॥७॥
नामया हो झाली मायबाप भेटी । लाभ उठाउठी आनंदाचा ॥८॥

४.
बळीराजा दैत्य बहुत मातला । संपत्ति हरिल्या देवां-चिया ॥१॥
तयाकाळीम जे जे देव आठविती । प्रार्थना करिती देवदेवा ॥२॥
तयाकाळीं तुवां अदिति उदरीं । अवतारधारी बटु झाला ॥३॥
छळूनियां बळी पाताळीं घातला । आपण रा-हिला तया द्वारीं ॥४॥
देव देवपदीं बैसऊनि सारे । राखीतसे द्बार नामा ह्मणे ॥५॥

५.
मारावया राजे ब्राह्मणाचे घरीं । रेणुकाजठरीं अव-तार ॥१॥
करूनियां पृथ्वी नि: क्षत्रिय बहुवेळं । दान ते सकळां विप्रां दिली ॥२॥
खुंटविला चिरंजीव अद्यापि तो आहे । आत्म-रूपीं पाहे निजानंदीं ॥३॥
दाशरथी रामा झाला समागम । तेणें एक बाण दिल्हा ह्मणे नामा ॥४॥

६.
दशरथ राजा संतान तें नाहीं । ह्मणोनियां पाही ऋषेश्वरीं ॥१॥
करूनि विनंति पुत्रेष्टी हे केली । पुरोडांश भक्षिली पत्नियांनीं ॥२॥
तपाच्या समार्थ्यें पुत्र चार झाले । अविनाश आले अवतारासी ॥३॥
रघुपति रामें पूर्ण मुसावलें । चैतन्य प्रगटलें कौसल्येसी ॥४॥
तेनें केली ख्याति राक्षस मारिले । रा-मराज्य केलें त्रैलोक्यांत ॥५॥
नामा म्हणे मज नाम गोड आहे । त्यालागीं तूं पाहे विचारुनी ॥६॥

७.
श्रीकृष्ण लीलामृत बाणतांचि गोडी । कथेचि परवडी आवडती ॥१॥
तयाचा विस्तार तोचि बोलवीता । आहे सर्व सत्ता त्याचे हातीं ॥२॥
तेथें मी पामर काय बोलूम वाणी । दिसे किविल-वाणी संतांपुढें ॥३॥
म्हणोनी विस्तार आटोपिला नाहीं । वेदांसी तें नाहीं पुरतें ठावें ॥४॥
नामा म्हणे नामें आठवा अवतार । पूर्ण ब्रह्म साचार कृष्णरूप ॥५॥

८.
मध्यें झालेम मौन देव निजध्यानीं । बौध्य ते म्हणोनी नांवें रूप ॥१॥
पाखांडें बहुत कलिमाजी झालीं । वणार्श्रम स-काळीं बुडविले ॥२॥
पापाचिया राशी जळतील नामीं । निश्चय हरिनामीं नामा म्हणे ॥३॥

९.
कलीचिये अंतीं होणार कलंकी । मारील म्लेंछ की घोडयावरी ॥१॥
करील धर्माची उभारील गुढी । कृतयुगा प्रौढी करीतोचि ॥२॥
तोंवरी साधन हरिनाम कीर्ति । संतांची संगती नामा म्हणे ॥३॥