परिणम्

{ pariṇam }

A Sanskrit English Dictionary

परि-णम्   ( √ नम्) P. Ā. -णमति, °ते ( aor. पर्य्-अणंसीत् ind.p. परि-णम्य), to bend or turn aside, [AV.];

to bend down, stoop, [Kāv.];

to change or be transformed into ( instr.), [Vedântas.]; [Madhus.];

to develop, become ripe or mature, [Bālar.];

to become old, [Kir.];

to be digested, [MBh.]; [Pañc.];

to be fulfilled (as a word), [Pañc.] :

Caus. -णामयति ( ind.p. -णाम्य; Pass. -णाम्यते, p. णाम्यमान, or °म्यत्),

to make ripe, ripen, mature, [ŚvetUp.];

to bring to an end, pass (as a night), [R.];

to bend aside or down, stoop, [MBh.]

ROOTS:

परि णम्

The Practical Sanskrit-English Dictionary

परिणम् [pariṇam]   1 [U.]
   To stoop, bend down (as an elephant to strike with his tusks); विष्के नागः पर्यणंसीत् स्व एव [Śi.18.27.]
   To bend or bow down, be inclined; लज्जापरिणतैः (वदनकमलैः) [Bh.1.4.]
   To be changed or transformed into, assume the form of (with instr.); लताभावेन परिणतमस्या रूपम् [V.4;4.28;] क्षीरं जलं वा स्वयमेव दधिहिमभावेन परिणमते Ś. B.; स्रोतोमूर्त्या भुवि परिणतां रन्तिदेवस्य कीर्तिम् [Me.47.]
   To result; happen; सर्वं विपरीतं परिणमति [Mk.1.]
   To be developed or matured, be ripe; छन्नोपान्तः परिणतफलद्योतिभिः काननाम्रैः [Me.18;] शाखाभृतां परि- णमन्ति न पल्लवानि [Ki.5.37;] [M.3.8;] परिणतदलशाखाः (वृक्षाः) [Ṛs.1.26;] [Mv.1.12;] see परिणत below.
   To be advanced (in age), grow old, be aged, decay; परिणत- शरच्चन्द्रिकासु क्षपासु [Me.112;] so जरापरिणत &c.
   To set, decline in the west (as the sun); अनेन समयेन परिणतो दिवसः [K.47.]
   To be digested; ग्रस्तं परिणमेच्च यत् [Mb.]
   To be cooked or roasted; निष्टापस्विद्यदस्थ्नः क्वथनपरिणम- न्मेदसः प्रेतकायान् [Māl.5.17.]
   To elapse (as time).-Caus.
   To make ripe, mature, develop, perfect.
   To pass (as the night); परिणाम्य निशां तत्र [Rām. 3.8.1;] तत्र काकसहस्राणि तां निशां पर्यणामयन् [Mb.1.1.36.]
   To stoop, bend oneself down.

संस्कृतम् (Sanskrit) WordNet

 verb  अभ्यवहाराय अर्हणानुकूलः व्यापारः।   Ex. मञ्जूषायां वर्तमानानि सर्वाणि आम्रफलानि परिणमन्ति।

HYPERNYMY:

परि वृत्

ONTOLOGY:

भौतिक अवस्थासूचक (Physical State) ➜ अवस्थासूचक क्रिया (Verb of State) ➜ क्रिया (Verb)

SYNONYM:

पच् परिपच् सम्प्रपच् पक्व अस्

Wordnet:

asm পকা

bd मोन

ben পাকা

guj પાકવું

hin पकना

kan ಹಣ್ಣಾಗು

kas پَپُن

mal പഴുക്കുക

mar पिकणे

mni ꯃꯨꯟꯕ

nep पाक्नु

ori ପାଚିବା

tam பழு

tel మాగు

urd پکنا , پختہ ہونا