हारजित कोणाचे स्वाधीन नाहीं

ह्याचें मला लहणें नाहीं   दुबळ्याला देववत नाहीं, फाटक्याला शिववत नाहीं   कोणी कोणाचें नशीब घेत नाहीं   पोटावर बांधल्यानें भूक जात नाहीं   हरा नाहीं आणि शिवा नाहीं   पाऊस नाहीं, पाणी नाहीं, दुर्दशेला पारावर नाहीं   दान केल्यानें कोणताहि अनुष्य गरीब होऊं शकत नाहीं अगर चोरीनें श्रीमंत होऊं शकत नाहीं   दांडयानें पाणी तोडलें म्हणून निराळें होत नाहीं   स्वतः ज्ञान नाहीं व सांगितलेलें ऐकायचें नाहीं   लंगडी ती लंगडी पण गांवदरीला चरत नाहीं   कोणाचे पागोटें कोणाच्या डोक्‍यावर नाहीं   राजाच्या खजिन्याचें पाणी कधींच आटत नाहीं   हरामाचा माल जिरत नाहीं   स्वतः मेल्यावांचून स्वर्ग दिसत नाहीं   अनुभवासारखा शिक्षक नाहीं   साळ फेंकल्याबरोबर भाताचें पीक डोलूं शकत नाहीं   माणसाला मानीत नाहीं   अंड कितीहि ताणलें तरी कपाळाला लागणार नाहीं   भिकेची हंडी सिगेस चढत नाहीं   देण्याला (द्यावया) नाहीं थार, आड आला शनिवार   कोणाचे तोंड चालतें, कोणाचा हात चालतो   सुगंधी केतकीला फळें नाहीं, ती अंगीं कांटे बाही   रोम एका दिवसांत बांधलें गेलें नाहीं   हत्ती पोसवतो पण माहेरवाशीण नाहीं पोसवत   मायेवांचून रड नाहीं, जाळावांचून कढ नाहीं   चांगले थटेचें भाषण, वाईट नाहीं कठिण   इकडे बोलणें नाहीं, तिकडे चालणें नाहीं   काम काडीचे नाहीं, फुरसत घडीची नाहीं   बहुत देखिले टिळेटाळे, पण चिखलास नाहीं पाहिले डोळे   कोणाचे कोण, तुम्‍हास कां उठाठेव   फूल नाहीं फुलाची पाकळी देणें   मनाची नाहीं, पण जनाची तरी ठेवावी   कनवटीं नाहीं पैसा आणि लोकांना म्‍हणतो या बसा   झाली गोष्‍ट परत येत नाहीं   जिभेला हाड नाहीं तरी दांत पाडते   राव करीत नाहीं तें गांव करतो   शेणपुंजीला झोंप नाहीं   स्वातंत्र्याची तळमळ आणि ओढयाची खळखळ, कधींहि थांबत नाहीं   हातीं (हातांत) नाहीं रुका, त्येच्या तोंडावर थुंका   श्रीमंत लोक परावलंबी, सामर्थ्य नाहीं अंगीं   ओठाला नाहीं पुरेसें, पोटाचें आंतडें वासे   धाकासारखी चीज नाहीं   स्वभावाला औषध नाहीं   कामक्रोधु नाहीं मानसी, तो महानुभाव संन्यासी   बायकांच्या तोंडांत कोणतीहि गोष्ट राहात नाहीं   शंभर सुवेतें पुरवतील पण एक दुवेत पुरवत नाहीं   आपलें तोंड आपल्यास आरशावांचून दिसत नाहीं   उपकाराची भागूबाई, बोट ठेवायला जागा नाहीं   मूर्त जाईल पण कीर्ति जात नाहीं   घरांत नाहीं खाया आणि कुत्र्याचे नांव ठेवा राया