संस्कृत सूची|संस्कृत साहित्य|व्याकरणः|अष्टाध्यायी|अध्याय २| भाग ४ अध्याय २ भाग १ भाग २ भाग ३ भाग ४ अध्याय २ - भाग ४ महर्षि पाणिनी द्वारा रचित अष्टाध्यायी हा संस्कृत व्याकरणावरील एक अत्यंत प्राचीन ग्रंथ आहे, जो ई.पू. ५००व्या शतकात रचला गेला. Tags : ashtadhyayigrammerpaniniअष्टाध्यायीपाणिनीव्याकरण भाग ४ Translation - भाषांतर १ द्विगुरेकवचनं ।२ द्वंद्वश्च प्राणि(न्)तूर्यसेना ङ्गानां ।३ अनुवादे चरणानां ।४ अध्वर्युक्रतुरनपुंसकं ।५ अध्ययनतः अविप्रकृष्ट आख्यानां ।६ जातिरप्राणिनां ।७ विशिष्टलिङ्गो नदी देशः अग्रामाः ।८ क्षुद्रजन्तवः ।९ येषां च विरोधः शाश्वतिकः ।१० शूद्राणां अनिर्वसितानाम् ।११ गवाश्वप्रभृतीनि च ।१२ विभाषा वृक्षमृगतृणधान्यव्यञ्जनपशुशकुनिअश्ववडवपूर्वापर अधरोत्तराणां ।१३ विप्रतिषिद्धं च अनधिकरणवाचि ।१४ न दधिपय आदीनि ।१५ अधिकरण एतावत्त्वे च ।१६ विभाषा समीपे ।१७ स नपुंसकं ।१८ अव्ययीभावश्च ।१९ तत्पुरुसः अनञ्कर्मधारयः ।२० संज्ञायां कन्था उशीनरेषु ।२१ उपज्ञा उपक्रमं तदादि आचिख्यासायां ।२२ छाया बाहुल्ये ।२३ सभा राज(न्)अमनुष्यपूर्वा ।२४ अशाला च ।२५ विभाषा सेनासुराछायासालानिसानां ।२६ परवत् लिङ्गं द्वंद्वतत्पुरुषयोः ।२७ पूर्ववत् अश्ववडवौ ।२८ हेमन्तशिशिरौ अहोरात्रे च छन्दसि ।२९ रात्र अह्न अहः पुंसि ।३० अपथं नपुंसक्स्ं । ३१ अर्धर्चाः पुंसि च । ३२ इदमः अन्वादेशे अश् अनुदात्तः तृतीया आदौ ।३३ एतदः त्रतसोः त्रतसौ च अनुदात्तौ । ३४ द्वितीयाता ओस्सु एनः ।३५ आर्धधातुके ।३६ अदो जग्धिर्ल्यप् ति किति ।३७ लुङ्सनोर्घस्ल् ।३८ घञपोश्च ।३९ बहुलं छन्दसि ।४० लिट्य् अन्यतरस्यां ।४१ वेञो वयिः ।४२ हनो वध लिङि ।४३ लुङि च ।४४ आत्मनेपदेषु अन्यतरस्यां ।४५ इणो गा लुङि ।४६ णौ गमिरबोधने ।४७ सनि च ।४८ इङश्च ।४९ गाङ् लिटि ।५० विभाषा लुङ्लृङोः ।५१ णौ च सन् चङोः ।५२ अस्तेर्भूः ।५३ ब्रुवो वचिः ।५४ चक्षिङः ख्याञ् ।५५ वा लिटि ।५६ अजेर्वी अघञपोः ।५७ वा यौ ।५८ ण्यक्षत्रियआर्षञ्- इतो यूनि लुक् अणिञोः ।५९ पैल आदिभ्यः च ।६० इञः प्राचां ।६१ न तौल्वलिभ्यः ।६२ तद्राजस्य बहुषु तेन एव अस्त्रियां ।६३ यस्क आदिभ्यो गोत्रे ।६४ यञञोश्च ।६५ अत्रिभृगुकुत्सवसिष्ठगोतम अङ्गिरोभ्यश्च ।६६ बहु अचः इञः प्राच्यभरतेषु ।६७ न गोपवन आदिभ्यह् ।६८ तिककितव आदिभ्यो द्वंद्वे ।६९ उपक आदिभ्यः अन्यतरस्यां अद्वंद्वे ।७० आगस्त्यकौण्डिन्ययोरगस्तिकुण्डिनच् । ७१ सुपो धातुप्रातिपदिकयोः ।७२ अदिप्रभृतिभ्यः शपः ।७३ बहुलं छन्दसि ।७४ यङः अचि च ।७५ जुहोति आदिभ्यः श्लुः ।७६ बहुलं छन्दसि ।७७ गातिस्था- घुपाभूयः सिचः परस्मैपदेषु ।७८ विभाषा घ्राधेट्शा छासः ।७९ तन् आदिभ्यः तथासोः ।८० मन्त्रे घसह्वरणशवृदह आत्वृच्कृगमिजनिभ्यो लेः ।८१ आमः ।८२ अव्ययात् आप्सुपः ।८३ न अव्ययीभावात् अतः अं तु अपञ्चम्याः ।८४ तृतीयासप्तम्योर्बहुलं ।८५ लुटः प्रथमस्य डारौरसः N/A References : N/A Last Updated : January 17, 2018 Comments | अभिप्राय Comments written here will be public after appropriate moderation. Like us on Facebook to send us a private message. TOP