Dictionaries | References

आई

   
Script: Devanagari

आई     

हिन्दी (hindi) WN | Hindi  Hindi
See : मृत्यु काल, आयु

आई     

कोंकणी (Konkani) WN | Konkani  Konkani
See : आजी

आई     

A dictionary, Marathi and English | Marathi  English
A term expressing Fraternity or Brotherhood.

आई     

Aryabhushan School Dictionary | Marathi  English
 f  A mother.
आईजीच्या दोंदावर बाईजी उदार.   Used where one person is generous upon the property of another.
आई जेंवू घालीना, बाप भीक मागू देईना   A fix, a dilemma; betwixt two difficulties.

आई     

ना.  अम्मा , अम्मी , जननी , जन्मदात्री , ममी , माउली , माता , मातुश्री .

आई     

मराठी (Marathi) WN | Marathi  Marathi
noun  जन्म देणारी स्त्री   Ex. आई ही मुलांची पहिली गुरू आहे.
HYPONYMY:
तडित्प्रभा वीरमाता राजमाता
ONTOLOGY:
व्यक्ति (Person)स्तनपायी (Mammal)जन्तु (Fauna)सजीव (Animate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
माय माऊली माउली मातोश्री मातुश्री जननी जन्मदात्री माता
Wordnet:
asmমা
bdआय
benমা
gujમાતા
hinमाँ
kanಮಾತ
kasموج
kokआवय
malഅമ്മ
mniꯃꯃꯥ
nepआमा
oriବୋଉ
panਮਾਤਾ
sanमाता
tamஅம்மா
telఅమ్మ
urdماں , والدہ , مائی , اماں , مادر , ام
noun  एखाद्या पूज्य किंवा आदरणीय स्त्री किंवा देवीच्या नावाआधी किंवा तिला संबोधित करण्यासाठी वापरला जाणारा शब्द   Ex. येथील आई भवानीचे मंदिर तीर्थक्षेत्र म्हणून नावारूपास आले आहे. /हे माता पार्वतीचे मंदीर आहे..
ONTOLOGY:
उपाधि (Title)अमूर्त (Abstract)निर्जीव (Inanimate)संज्ञा (Noun)
SYNONYM:
माता
Wordnet:
kasماتا , مان
sanमाता

आई     

 स्त्री. 
एक भावदर्शक प्रत्यय . हा विशेषणास लावला असतां भाववाचक नाम होतें . उ० भला - भलाई कुचर = कुचराई ; नरमाई , बारकाई , गनिमाई . [ फा . ]
जननी ; माता . आई वदे बा न मानीं संकट - दावि १६० .
जगदंबा ; देवी ; देवींच्या नावापुढें लावावयाचें उपपद ; जसें - तुकाई , मरीआई , काळआई .
( सांकेतिक ) वारकरी पंथांतील लोक ज्ञानेश्वरीस म्हणतात .
( सामा . ) देवी आईच नवसु नाहीं पुरविला - दावि ३४७ .
देवी ( रोग ); फोड्या .
लहान मुलाला लडिवाळपणें संबोधितात . [ सं . आर्ये , किंवा अयि ? सं . आदि ? प्रा . आइ ? ] शिवाय अइ पहा . म्ह
आईचें दूध कीं गायीचें दूध = दोन समान गोष्टीपैकीं सरसनिरस ठरवितां येत नाहीं अशा वेळीं योजतात . यासारखीच दुसरी म्हण आई गोड कीं खाई गोड .
आईजीच्या दोंदावर ( जिवावर ) बाईजी उदार = दुसर्‍याच्या मालमत्तेवर उदारपणा दाखविणें ; आयती चैन करणें .
आई जेवूं घालीना , बाप भीक मागूं देईना = दोन संकटें आलीं असतां किंवा दोन परस्परविरुध्द मतांच्या अधिकार्‍यांची मर्जी संभाळावयाची असतां योजतात ( इकडे आड तिकडे विहीर याप्रमाणें ).
एका आईचीं लेंकरें = बंधुभाव दाखविण्याकरितां योजतात .
लहानपणीं आई आई , थोरपणीं बायलाबाई = लहानपणीं आईची आठवण वारंवार होते पण प्रौढपणीं स्त्रीमुळें विसर पडतो .
आई मेल्यावर बाप मावसा ( निष्काळजी ) होतो .
०आंग  न. आईपणा - मायपणा ज्या अंगापासून येतो तें अंग ; स्त्रीचें किंवा प्राण्यांतील मादीचें जननेंद्रिय , व आंतील गर्भाशयाचा भाग ; गुह्यांग . बाळंत होतांना तिला त्रास झाला , आईअंग बाहेर आलें [ आई + अंग ]
०काळी  स्त्री. शेतजमीन . ही आईसारखी पोषक असते म्हणून आदरार्थी . - गांवगाडा . [ आई + काळी = शेतजमीन ]
०पांढर  स्त्री. गांवठाण ; गांव ज्या जमिनींत वसतो ती जमीन ; ही शेताच्या निरुपयोगी म्हणजे साधारण पांढर्‍या रंगाची असते . [ आई + पांढरी ]
०पोरका वि.  आईवांचून उघडा पडलेला ; ज्याची आई मेली आहे असें ( मूल )
०बाई  स्त्री. 
आईसारखी वयानें श्रेष्ठ , सुस्वभावी अशी बाई ; आईप्रमाणें स्त्री . म्ह० देई घेई ती आई बाई , न देई ती मसणांत जाई .
शेजारची बाई ; शेजारपाजारची स्त्री ; शेजारीण .
कोणी तरी बाई . ( अनेकवचनी उपयोग ). म्ह० परीट नागविला तर आयाबाया नागविल्या = परटाच्या येथें चोरी झाली तर त्यांचें कांहीं जात नाही , उलट इतर लोक उघडे पडतात .
०करणें   खुशामत करणें ; गोंजारणें .
०बाप  पु. आई व बाप ; वडील व मातोश्री ; मातापिता . ( अव . ) आई व बाप . माझीं आईंबापें आणि माझे शिक्षक जें मला सांगतात तें कां केलें पाहिजे ? - मराठी ३ रें पुस्तक ( १८७३ ) पृ . ४१ . आईबापावरुन पावणें , आईबाप उध्दरणें आईबापावरुन शिव्या देणें ; वेड्यावांकड्या , वाईट शिव्या देणें .
०माई  स्त्री. व्यापक अर्थानें बाई ; एखादी आईसारखी मानलेली स्त्री , माउली ; आई - बाई .
०माई   - आईवरुन शिव्या देणें .
उध्दरणें   - आईवरुन शिव्या देणें .
०माई   - खुषमस्करी करणें ; मनधरणी करणें .
करणें   - खुषमस्करी करणें ; मनधरणी करणें .

Related Words

आई ड्राप   आई ना बाई, मंगळ कोण गाई   बाप भीक मागूं देईना, आई पोटभर जेऊं देईना   भामट्याच्या आई, भोंदून लोक खाई   पी जी आई ऐम ई आर   लोण्याहून मऊ असली तरी सासू आणि जखिण असली तरी आई   आई पोरका   आई मरावी, मावशी उरावी   धर्माची आई आणि काय देई   आई पैड   चोराची नाहीं, शिंदळाची आई   दुबळी आई, कोरडी नई   थोरली आई   हातांत नारळाची आई देणें   असत्याचा बाप, नसत्याची आई   नारळाची आई   आई   आई गोड की खाई गोड   आई ड्रॉप   आई निघुनिया जाते, करडूं मागे लागते   पी जी आई   असेल आई तर मिळेल साई   आई गाते अंगाई, मूल झोपी जाई   अकर्म्याची आई मरो, सकर्म्याची सासू मरो   घरीं नाहीं खाण्याला, आई गेली दळण्याला   आई तेली, बाप माळी, बेटे निकले सुजानअल्ली   आई मेल्यावर बाप मावसा   जन्माला आई आणि पाजाला दाई   आई बघते पोटाकडे, आणि बायको बघते पाठीकडे   आई, मला बाळंत व्हावयाचे (कोनीं निघावयाचे) वेळेस जागी कर, बाई तूं मुलखास जागे करशील   आईपैड   eyedrop   eye-drop   अंधळें मुला उपयोगी नातरी आई बाप डोळे चांगले तरी   सावत्र आई   सावत्र आई, विषय जाई   सी आई डी   सी बी आई   आर टी आई   खोबर्‍याची आई   खोबऱ्याची आई   आई आई टी   आई आई बाबा आले, आले तुला खेळवायला अन् मला लोळवायला   आई ए एस   आई एली, बाप तेली आणि मुलगा शेख चिली   आई काळी   आई गेली देवाला, देव आला घराला   आई गेली म्हणजे बाप पाहुणा   आई जी   आई जेऊं घालीना, बाप भीक मागूं देईना   आई जेवलो, म्हाळसा पावली   आई टि   आई टी   आई तशी बाई, मंगळ कोण गाई   आई देवळांत व नायटे गांवांत   आई नसो, पण मावशी असो   आई पांढर   आई पी एस   आई फोन   आई बेङ्क   आई बैंक   आई भेरी, बाप पडघम आणि संबळ भाऊ   आई माझी डोंबाळी आणि अवसे पुनवे ओंबाळी   आई! मी ढेप आणतों, तर मुंगळ्या बाबा! तुझी कंबरच सांगते आहे   आई मुलाची तहान भूक जाणती, त्यापेक्षां मुलाला अधिक माहिती   आई व्याली, पोर पिसा, जावई मिळाला तोहि तसा   आई सोसणार नि बाप पोसणार   चोराची आई आटोळे रडे   चोराची आई ओहोळ ओहोळ रडे   चोराची आई खवळे   चोराची आई मडक्‍यांत तोंड घालून रडे   चार जणांची आई, बाजेवर जीव जाई   डी आई जी   उपयोगी पडत नाहीं आई, इतकी उपयोगी पडते शेजीबाई   एच आई वी   एन आर आई   एफ आई आर   एफ डी आई   कुणब्‍याची आई, कुणब्‍यास व्याली   बाळपणीं आई मेली, पोराला कोण सांभाळी   दानधर्माची आई, जाणे चतुराई   बकर्‍याच्या आई! किती काळजी करशील बाई!   भवानी आई देवळांत आणि नायटे जगांत   मादरचोदाची आई पासली पाडून लोळवावी   मुंगळा म्हणतो, आई मी भेली उचलतो, बाळा तुझी कंबरच सांगते   रडतो आई आई आणि म्हणतो बाई बाई   मन जाणें पापा आणि आई जाणे मुलाच्या बापा   महाराची आई चांभार का नेईना   महाराची आई चांभार घेऊ   नायकिणीच्या पोरास रात्री आई नाहीं, दिवसा बाप नाहीं   पिछेसे आई, आगे गई   पुढें कोण चाले तुळजाभवानी, मागें कोण चाले आई गैबिनी   लहानपणीं आई आई, थोरपणीं बायलाबाई   लहानपणी आई आई, थोरपणी बायलाबाई   लांव तरी सासू, डांकीण तरी आई   रांडेच्या पोरास दिवसा बाप नाहीं व रात्रीं आई नाहीं   शिंदळाची आई, गुराख्याचें आलें, आणि कुणब्याचें गेलें   शिंदळाची आई, चोराची नाहीं   hiv   human immunodeficiency virus   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP