मया कालात्मना धात्रा कर्मयुक्तमिदं जगत् ।
गुणप्रवाह एतस्मिन्नुन्मज्जति निमज्जति ॥१५॥
मुख्य मूळीं मी जगाचा धरिता । स्त्रष्टृरुपें मीचि स्त्रजिता ।
विष्णुरुपें मी प्रतिपाळिता । मीचि संहर्ता रुद्ररुपें ॥४६॥
हे त्रिगुण काळाची काळसत्ता । तो मी निजकाळ तत्त्वतां ।
स्त्रजिता पाळिता संहर्ता । गुणावस्थाविभागें ॥४७॥
जनांचें वासनाकर्म विचित्र । तेचि काळसत्ता निजसूत्र ।
तेणें रचिला संसार । चराचर गुणबद्ध ॥४८॥
गुणकर्में स्वर्गा चढे । गुणकर्में नरकीं पडे ।
नाना योनींचें सांकडें । भोगणें घडे गुणकर्में ॥४९॥
स्वर्ग भोगूनि वाडेंकोडें । महर्जनतपोलोकांपुढें ।
सत्यलोकावरी वरता चढे । उन्मज्जन घडे या नांव ॥४५०॥
पशुपक्षिस्थावरांत । वृक्षपाषाणकृमित्व प्राप्त ।
महानरकीं अधःपात । निमज्जन एथ त्या नांव ॥५१॥
उंचीं चढोनि नीचीं पडणें । भोगवी नाना जन्ममरणें ।
तें प्रकृतिपुरुषांचें साजणें । जीवबंधनें भोगवी ॥५२॥;