भजन - १४६
धन्य जाहलो, सदगुरुचे चरणी । दाविली अघटित निज करणी ॥धृ॥
अजब ते घर, सुंदर साजाचे, दिसतसे औट हात साचे ।
तयाचे मधी, जगचालक नाचे, स्वरुप का बोलु अता वाचे ।
मुखे वदवेना, श्रमली वेदवाणी । दाविली अघटित ० ॥१॥
रत्न लाविले, आत दिव्य सात, तयांचा उजेड चकचकित ।
सदा झगमगे, न बोलवे मात, डुलतसे अजपा दिनरात ।
स्मरण स्फुरणाचे, आवाज घुमघुमित, त्रिवेणीसंगम झुरझुरत ।
सप्त हौदांचे, लहरावे पाणी । दाविली अघटित ० ॥२॥
बंद ठेविले, ते दसवे द्वार, नऊ खिडक्या त्या चौफेर ।
आत नांदती, स्त्रिया तिथे चार, तयांचे नावी घरदार ।
मनाजी गडी, करी कारभार, सदा पाहतसे व्यवहार ।
धनी सर्वांचा, एकविसा वरुनी । दाविली अघटित ० ॥३॥
गुंग जाहला, तया पुढे ज्ञानी, वृत्तिशून्यत्व अंगि बाणी ।
तेज फाकले, नच मावे नयनी, संशय विरले सर्व मनी ।
दंग होतसे, निज स्वरुपी प्राणी, सद्गुरु आडकुजी-ध्यानी ।
दास तो तुकड्या, सहज समाधानी । दाविली अघटित ० ॥४॥
भजन - १४७
किति सांगती, संत तुला बोध । सुटेना अजुनि कामक्रोध ॥धृ॥
काय तुज ठाव, असेल संतांचा ? अवेळी जाशिल रे ! साचा ।
शेवटी कुणी, साथ-संगतीचा, नसे कर शोध अंतरीचा ।
समज मानसी, कोण तू कवणाचा ? , सुसेवक होई संतांचा ।
कृपा घेउनी, तोडिशि ना नाद । सुटेना अजुनि ० ॥१॥
उदरिं नवमास, त्रासहि सोसोनी, अचानक पडला या भुवनी ।
स्मरण ते वेळी, केले स्थिर ध्यानी, अता का होशी अभिमानी ?
जन्म पावला, झाला वयमानी, 'बाळपण खेळण्यास' मानी ।
विषय सेविता, किति झाला बध्द । सुटेना अजुनि ० ॥२॥
पुरा मायेत, होउनिया दंग, सेविली विषयांची भांग ।
सुचेना काही, दुःखाचा रंग, धरिला वृध्दपणी संग ।
श्वास लागला, पुत्र म्हणे 'रोग ?, मांडिले बुडग्याने ढोंग' ।
काढि येथुनी, न तोडिशी बंध । सुटेना अजुनि ० ॥३॥
जगी मानती, तुच्छ तुला प्राण्या ! न होशी हुशार तरि शहाण्या !
मूर्ख बनतोसी, का खोट्या नाण्या, अजुनि 'अविनाश' पाहि प्राण्या !
स्वरुप विसरला, अंतरला कान्हा, अजर अमृत रे ! निज पान्हा ।
दास तुकड्या हा, म्हणे होइ शुध्द । सुटेना अजुनि ० ॥४॥
भजन - १४८
भटकला, कितिक भटक्शी ?, न झाली खुशी विषय-भोगाची ? ।
रे ! कर सार्थकता अता तरी देहाची ॥धृ॥
हे अजब वाटते पिसे, तुला रे ! नसे, हौस तरण्याची ।
मग ओरडशी जव येइल फेरि यमाची ॥
ना कुणी येइ रक्षण्या, समज शाहण्या ! गतिच देहाची ।
तुज कशी नसे रे ! बुध्दी अपरोक्षाची ? ॥
वरि-वरी दावितो ज्ञान, असे अज्ञान, गोष्ट अंतरिची ।
रे ! कर सार्थकता अता तरी देहाची ॥१॥
बहु फिरत फिरत येउनी, पावला झणी, तनू मनुजाची ।
धाडिली विचारा करिता-करिता साची ॥
वाचुनी बहूत पुरण, धरी अज्ञान, होत तू वाची ।
ना अनुभव ऎसा सर्व जनी बघलाचि ॥
रे ! जाण पशूपक्षि जे, ययानी किजे, धाव पुढच्याची ।
परि नसे फिकिर त्या खाण्याची दिवसाची ॥
जाहला नीच त्याहुनी, समज रे ! मनी, गोष्ट स्वहिताची।
रे ! कर सार्थकता अता तरी देहाची ॥२॥
सांगती संत ते बोध, तुला ये क्रोध, दुही सुजनाची ।
कर विचार आता, करि भक्ती ईशाची ॥
नवमास उदरि साहुनी, त्रासली मनी, जननि ते तुमची ।
का केली अपकीर्ति हो ! तिच्या नावाची ? ॥
तो तुकड्या सांगे सार, नसे आधार, स्थिति सर्वांची ।
रे ! कर सार्थकता अता तरी देहाची ॥३॥
भजन - १४९
बा ! प्रपंच-वन हे दाट, सुचेना वाट, चढाया घाट, तुझा श्रीहरी !
कर दया, आवरी माया अजुनी तरी ॥धृ॥
वनि मद-मत्सर जंबुके, अवेळी भुके, करिति गर्जना ।
कधि बा ! धरती हे ? भिववुन सोडिति मना ॥
वासना-वीज कडकडे, घडी-घडी उडे, विषय-अंधारी ।
मार्गात लागते ठेच जिवाला भारी ॥१॥
कधि काम-व्याघ्र खळबळे, क्रोधे जळफळे, आरळी मारी ।
धाव रे धाव ! करु कायच वाटे हरी ! ॥
आशा-तृष्णा ह्या नद्या, न वाहति सुद्या, ओढिती धारी ।
टाकताचि पाउल पुढे फजीती सारी ॥२॥
करु काय ? सांग सदुपाय, वाटतो पाय कठिण देवाचे ।
पाश हे कधी तुटतील पापि जीवाचे ? ॥
तुकड्यादास ठाव दे अता, नसे तारिता, तुझ्याविण कोणी ।
दे प्रकाश मज या भयाण काननस्थानी ॥३॥
भजन - १५०
श्रीहरी ! कोठवरि आता फिरविसी वाया ?
जाहलो श्रमी बहु, नका दावु ती माया ॥ श्रीहरी ! ॥धृ॥
राहुनी प्रपंची जिवा नसे सुख काही ।
करिताचि कष्ट बहु शिणलो, या भव-डोही ॥ श्रीहरी ! ॥
पाहुनी द्रव्य-सुत-दार वैभवा ऎशा ।
भटकला जीव हा, न सुटे घरची आशा ॥ श्रीहरी ! ॥
मागता भीक श्वानासम पोटासाठी ।
हे हीन कर्म मारिते, आडवी काठी ॥ श्रीहरी ! ॥
(अंतरा)
नच द्रव्य कधी घेउनी पाहिले डोळा ।
कष्टला जीव मम सर्व सोशिता ज्वाळा ।
घरधनी कशाचा घरचा बाइल-साळा ।
हा नर-जन्माचा, काळ लोटला वाया ॥ जाहलो श्रमी ० ॥१॥
कुणि बरे पाहिना, जावे दुसर्या दारा ।
काय सांगु वैभव ऎशा या परिवारा ? ॥ श्रीहरी ! ॥
तरि तुझे नाव मम न ये मुखी भगवंता ! ।
श्रीगुरु-कृपेने आठवला गुणवंता ! ॥ श्रीहरी ! ॥
आठवता ऎसे वाटे मज ते काळी ।
'फेडील पांग हा येउनिया वनमाळी' ॥ श्रीहरी ! ॥
(अंतरा)
ते मधुर बोल ऎकवशिल श्रवणी कधी ।
येउ दे दया मम, शांतवि अपुल्या मधी ।
ऎश्वर्य जाउ दे, मज घे अपुल्या पदी ।
तुकड्यादास ठाव दे श्रीसद्गुरुच्या पाया ॥ जाहलो श्रमी ० ॥२॥