श्री कल्याण - रुक्मिणी स्वयंवर हिंदुस्तान

ऐतिहासिक पुराव्यांनुसार, समर्थ रामदासांनी रचलेल्या दासबोध या ग्रंथाचे लेखनिक कल्याणस्वामी होते.


बैदर्भ येक मुलुख । वहा कौंडण्येपुर देख ।
दरी भीम भूप नेक । सखिजोरजबरसारा ॥१॥
दरिम्यानें महताब । सखिजोरजबरसारा ।
हुई पैदा खुष बाब । उसकू रुक्मण प्यारा ॥२॥
येक रोज पदरजात । करें बजरोसो बात ।
दुल्हन दिदे खुष बात । जुमीज्यानमानतोरा ॥३॥
तद कल्याण नाम दास । मिला किसनके पास ।
कृष्ण बैन सरस गात । दिल्हा रुक्मन दारा ॥४॥
कहे रुक्मा भूपाळ । गौरखागौसपाळ ।
हम समधी ससुपाळ । सुधापानबाटतें ॥५॥



श्र्लोक

पाचारूनि सभेसि रुक्म शिकवी ज्योतिर्विदां ब्राह्मणां ।
कृष्णासि घटितार्थ लाभत नसे चैदेश्वरा द्या म्हणा ।
नाहीं चामर छेत्रपत्र अकुळी सिंव्हासना वेगळा ।
गोत्र क्षेत्र न नाव रूप नवरा कोण्या मतेम आगळा ॥१॥
कैचें भांडार गाठीं पशु वळी किरटी कांबळी वेणु काठी ।
कासेसी माल गाठी चवरधर मुठी थापटी धेनुपाठीं ।
ऐशातं कंबुकंठी वरिल निज दिठी तै पुरी कोण कंठी ॥२॥
व्रजा पातली पूतना लंबकेशी । त्रणावर्त वछा सुरारक्तकेसी ।
असे मर्दिले धेनुकाशकंठासी । स्वसा केवि देऊं तया लंपटासी ॥३॥
हुई रुक्मिण बेजार । तपें तपती गुलनार ।
तुटे मोतेनके हार । छपरपलंग लेहटती ॥६॥
सखीसाथ कहे बात । बिप्र लावो हारभात ।
हरि नाथनके नाथ । सातसात आवती ॥७॥
लिखा देती जोहत । आग लगी महबान ।
कहे मुसो येक बात । न हि और ज्यानती ॥८॥
अश्र्वफिलं दिये सात । ज्याह पोचे गुजरात ।
ज्यहा दर्याकी मात । सहज पार उतरते ॥९॥
हरि बैठे खुश रंग । राग र्मग लगो चंग ।
खुले मजलसके रंग । गुणीतांनगावतें ॥१०॥
बसुदेव मिले ज्याय । उसें पुछे जदुराय ।
कौंडण्ये मिले आय । भूपभार उतरते ॥११॥
पाती दिये जो हात । हरि पढे खुष बात ।
जी जाने कदम सात । नही और ज्यानती ॥१२॥
खुशरंग जदुसग । चेले दुल्लदुल्लके संग ।
दवा दौ दे खुले चंग । चटक चाल चटकतें ॥१३॥
बनेजीनर्जेजरीन । लगें पाखरा रंगीन ।
बाकलादत्ताजजीन । झलाझल झलकते ॥१४॥
आसिवार उपर सार । खुलेपंजमहतियार ।
लगे मोतनके हार । चलें भार थरकते ॥१५॥
केते झलके गजदंत । नहीनेजोकेआंत ।
जगढाल चमकत । भीड आश्वफीलकी ॥१६॥
सुतरनालोकेथाट । बाणोतोफनके लाट ।
नही चलनेकू बाट । यकदाट बलमकी ॥१७॥
गुजरजमदाउतो । पटाकौदुके मार ।
अर्जबेग छडीदार । बडी कडक हारोलकी ॥१८॥
बाजे भेरी करनाल । तुडम ढोल घंगाल ।
बीच बाजती काहाल । चले फौज किसनकी ॥१९॥
दरिकाके पंथ द्रिग लागें रुक्मनके ।
खुशालीकिये गुढिया सुदेवनके ।
नगारेके घोश बाजे रणसिनके ।
सुभक भीमकतनया भुल गई आगीया सुनके ॥२०॥
भीमक पूर्ण लोकनसे जाय मिले शांमके ।
दिया निवास अंबिकाकें पीठ देवी सदनकें ।
भोरभई रुक्मन चली अंबिकापूजनके ।
दीर्घ सेनानाथ पोहचें देवीसदनकें ॥२१॥
रथनकी थाटदाट । आसिवारकी लाट ।
पोहचें देवीके बाट । बनी दाट उनोकी ॥२२॥
मिला रुक्मनगोपाळ । तब ही दौडा सुसपाळ ।
दस्ततेंग बांकढाल । सुतरनाल कडकती ॥२३॥
तडक तोफोनकी मार । भडकें घोडे आसिवार ।
केती सुर्जोकी मार । जानो बीजली चमकती ॥२४॥
तिरंदाजी शाहाबाज । चाहाळ  तहे आगाजें ।
चीराकलगी झिरताज । खणाखण झलकती ॥२५॥
ज्यांहा मर्दोका बार । दुध  घोडा आसीवार ।
शुशुपाळ दिया मार । चकरपान मुलकते ॥२६॥
रुक्मराज बडे गाज । किया संजुत सब साज ।
चलें छुटनके काज । बडी फौज कुवरकी ॥२७॥
बेगे पोहच्या आसिवार । ज्याहा किसनजीका मार ।
झमकन लगे हातियार । होई गाज हरोलकी ॥२८॥
पक ३ रुक्मा छडीदार । छीन लिया हतियार ।
किया फजीयत बेजार । हुई जाम दुल्हनकी ॥२९॥
भीमकराज किया मान । बडे तबुदियातान ।
धमक लगे नीशान । चकरपान गजरलकी ॥३०॥
डाले कृष्णजीको माळ । भीमकुमरी खुशाल ।
मग लगावते भूपाळ । ताळमाल झमकते ॥३१॥
ऐसें गुदरे दीन च्यार । किया कुच चले भार ।
गये सोरटके पार । ढोल तुडम बाजतें ॥३२॥
डेहेरे पोहचे जदुराजें । हरिभक्तंन काज ।
कृष्णराजनके काज । नवरसान गजरकी ॥३३॥
जस पढत कल्याण । कीर्तनोमे भाठ जाण ।
गुणी गावत हे तान । पानफूल बाटतें ॥३४॥

इति श्री रुक्मीसैवर हिंदुस्तान संपूर्ण मस्तु ॥

N/A

References : N/A
Last Updated : March 22, 2014

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP